رقیه علی زاده - استادیار دانشگاه پیام نور، دکتری علوم قرآن و حدیث

آگاهی از تاریخ تفسیر ماثور به عنوان کهنترین گونه تفسیری، ضورورتی است جهت شناسایی و اعتبارسنجی منابع تفسیری تا از هر یک به تناسب و در خور محتوا و جایگاه خود، استفاده کرده و به تفسیر واقعی اهل بیت علیهم السلام، نزدیک شد. لذا این پرسش مطرح می شود که « در پیشینه تفسیر ماثور به چه منابعی می توان استناد کرد؟» این مقاله برآن است با روش توصیفی–تحلیلی، در پاسخ به پرسش فوق، تلاش مفسران شیعه در جهت این نوع از تفسیر درطول ده قرن اول را بررسی کرده و توضیح دهد. با کتاب شناسی و بررسی نمونه روایات شش تفسیر مشخص شد که ضمن وجودداشتن روایات مورد اعتماد و مطابق با روایات صحیحه در آنها ، پاره ای از روایات جعلی به چشم می خورد و اسناد برخی از آنها همچون «تفسیر فرات» و «تفسیر عیاشی» و «تفسیر نعمانی» به مولفانشان قطعی نمی باشد.

تفسیرماثور، روایات جعلی، استناد، ساختار