الهام نیک نیا - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حمید رضا صراف معیری - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
غلامحسین قره خانی - - گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه ،مراغه، ایران

در این مطالعه تاثیر  ۱۵ جیره غذایی شامل پودر غذای جوجه یک روزه (A)، مخلوط پودر غذای جوجه یک روزه (۹۰ درصد) + بذر شاهدانه (۱۰ درصد) (B)، مخلوط پودر غذای جوجه یک روزه (۹۰ درصد) + بذر کتان (۱۰ درصد) (C)، پودر ضایعات مرغ (D)، پودر غذای جوجه یک روزه (۹۰ درصد) + پودر ضایعات مرغ (۱۰ درصد) (E)، پودر غذای جوجه یک روزه (۹۰ درصد) + پودر ضایعات گوشت (۱۰ درصد) (F)، مخلوط غذای جوجه یک روزه (۹۰ درصد) + پودر ضایعات ماهی (۱۰ درصد) (G)، ضایعات سیب (H)، ضایعات موز (I)، ضایعات نان (J)، ضایعات بیسکوئیت (K)، ضایعات ماکارونی (L)، برگ گوجه فرنگی (M)، پودر ضایعات ماهی (N) و پودر ضایعات گوشت (O) بر شاخص های زیستی مگس سرباز سیاه در دمای ۲ ± ۲۸ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۱۰ ± ۶۰ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی بررسی شد. مدت زمان نشوونمای دوره لاروی در بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری باهم داشتند. بیشترین زمان نشوونمای لاروی در جیره H (۲۰۶/۰ ± ۹۰۲/۲۱ روز) و کمترین زمان نشوونما نیز در جیره A (۱۲۶/۰ ± ۰۹۸/۱۵روز) بود. از آنجایی­که مرگ و میر لاروی در تیمارهای K، J، L، N و O بسیار زیاد بود (%۱۰۰) هیچکدام از لاروها قادر به اتمام دوره لاروی خود نشدند. بیشترین زمان نشوونما در جیره غذایی H (۱۸۵/۰± ۹۲۲/۲۴ روز) مشاهده شد در حالیکه کمترین زمان نشو و نما در جیره D (۲۵۶/۰ ± ۲۱۶/۲۲ روز) بود که اختلاف معنی­داری با سایر تیمارها داشت. افزون بر این در خصوص طول عمر حشرات کامل بیشترین طول عمر برای افراد ماده و نر در تیمار D بدست آمد (به ترتیب ۲۱۵/۰ ± ۴۳۸/۱۸ و ۲۹۸/۰ ± ۹۵۵/۱۱ روز) که اختلاف معنی­داری با سایر تیمارها داشت. بیشترین وزن لاروی در تیمار I (ضایعات موز) (۰۰۱/۰ ± ۰۸۰/۰ گرم) بود ولی برخلاف این نتیجه کمترین وزن شفیرگی نیز برای همین تیمار مشاهده شد (۰۰۶/۰ ±  ۰۳۶/۰ گرم)، همچنین بیشترین تخمریزی کل حشرات ماده این مگس در تیمار B (۴/۴۹ ± ۸/۵۵۴ تخم) بدست آمد که بطور معنی­داری از سایر تیمارها بیشتر بود. به ­نظر می­رسد مخلوط غذای جوجه یک روزه با بذر شاهدانه می­تواند پتانسیل بسیار خوبی برای تولید انبوه این حشره به سبب بهبود شاخص­های زیستی، به­ ویژه تولید نتاج بیشتر نسبت به سایر تیمارها  داشته باشد.

طول عمر, زادآوری, مگس سرباز سیاه, جیره غذایی, پرورش انبوه