رحمن میرزائیان - استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
فرزاد اسفندیاری - استادیار، گروه الهیات، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
شیث سهراب زاده - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

تحلیلهای علم اقتصاد عمدتا در یک چارچوب نهادی مورد تایید نظام های اقتصادی صورت می گیرد. این چارچوب نهادی باعثمی شود که تحلیل های اثباتی نیز رنگ و بوی ارزشی بگیرند. هر کدام از مفاهیم مرتبط با دولت اعم از اقتصاد، فرهنگ،سیاست و ... دارای پارادایم ها، قوانین، الگوها و هنجار های خاص خود هستند. بدیهی است دولت ها به فراخور گفتمان مسلطبر آنها و شیوه زمامداری در کنترل این عوامل نقش دارند. سوال مقاله این است که "در ایران از چه الگوهایی برای کنترلابزارهای سیاست اقتصادی استفاده می شود؟ میزان و نحوه اثرگذاری آنها بر عملکرد اقتصادی چگونه است؟". نتایج پژوهشنشان می دهد ابزارهای سیاستگذاری اقتصادی در نظام اسلامی اگر چه در برخی موارد همانند مالیات با سایر دولت ها و نظامهای سیاسی همسان است اما در پاره ای موارد مانند خمس و زکات و ... منحصر به جوامع اسلامی اند. این ابزارها اگر چه باابزارهای جهانی در نظام اقتصاد آزاد جهانی متفاوت اند اما برای توازن اقتصادی و رسیدن به عدالت اجتماعی رفع فقر و تبعیضمناسب بوده و اگر مطابق آنها عمل شود راهگشا خواهد بود. اگر بتوان این ابزار ها و شاخص ها را به گونه ای به روز رسانی واحیا نمود و فقه پویای شیعه آنها را برای زندگی امروزه روزآمد نماید به تلطیف شرایط اقتصادی و کاهش حداقل فقر و تبعیضامیدوار بود.

نظام اقتصادی، اقتصاد اسلامی، ابزارهای سیاستگذاری اقتصادی.