جواد دوستی امرودکی - دانشجوی دکترای جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد
محمد دوستی امرودک - دانشجوی کارشناسی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، مجتمع بین الملل خراسان
فاطمه نوروزی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه ازاد اسلامی

حقوق کیفری ایران از بدو تاسیس عدلیه در فراز و نشیب های خاص در خصوص عدالت کیفری اطفال و نوجوانان قرار داشته که حاصل اینتحول به صورت قوانین و لوایح نمود خارجی یافته است و به طور کلی کاملا محسوس در تلازم و وابستگی به فقه و شرع بوده است. قانونمجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ با بهره گیری ازفقه امامیه اسناد بین المللی و و تجارب حقوقی کشورهای دیگر در این زمینه دیدگاه جدیدی رااتخاذ کرده که بر اساس مجازاتهای متفاوت مثل حدود و تعزیرات و سن افراد مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان متغیر است.در واقع از آنجایی که حقوق کیفری اسلام سیاست سنجیده ای دارد در رابطه با اطفال بزهکار راه میانه ای رابرگزیده بلکه نه اطفال را به طور کلی از هرگونه مسئولیت معاف داشته و نه برای آنها مسئولیتی مانند افراد بالغ در نظر گرفته است بلکه تعیین میزان مسئولیت کیفری در این نظامحقوقی جامع با توجه به شرایط جسمی و و روحی اطفال و میزان شکل گیری قوه تمییز در آنهاست ازین رو دین اسلام در قوانین جزایی خود باتوجه به اهمییتی که مساله بزهکاری اطفال و نوجوانان و اصلاح آنان در آینده فرد و جامعه دارد اتخاذ برخی از تدابیر امنیتی و تربیتی و حتیاجرای برخی تنبیهات و اقدامات تامینی ملایم را در مورد آنها ضروری دانسته و به اعمال برخی از تادیبات و تنبیهاتی چون سرزنش, توبیخ,ضرب و .... در مورد آنها دستور داده است.در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی و کتابخانه ای انجام شده سعی بر این شده که نگاه قانونگذار را به میزان مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان با توجه به شرایط متفاوت بررسی شود.

مسئولیت کیفری، اطفال و نوجوانان، حدود، قصاص، قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲