حسین گلدوزیان - دانشگاه گلستان
حنانه هدایتی گودرزی - دانشگاه علامه طباطبایی

قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ برای نخستین بار با استفاده از عبارت «سوءاستفاده جنسی» بسیاری از اقدامات آسیب­رسان جنسی را جرم­انگاری کرده است. سوءاستفاده جنسی را می­توان به دو گروه کلی تقسیم کرد: سوءاستفاده­هایی که خود بزه­دیده هدف مستقیم مرتکب، جهت ارضای نیاز جنسی­اش است و دیگری، استفاده از اطفال و نوجوانان به عنوان وسیله در ارتباط با رفتارهای جنسی. پرسش اصلی این است که قانون حمایت چه رفتارهایی را سوءاستفاده جنسی تلقی کرده است و مجازات آن ها چیست؟ این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع موجود در این حوزه، سوءاستفاده جنسی را با توجه به قانون حمایت مورد تحلیل ماهوی قرار داده است و از خلال تحلیل ماهوی سعی در رفع ابهامات و تشریح بایدها کرده است. رفتارهای متعددی در قانون حمایت سوءاستفاده تلقی شده­اند، اما کیفر متناسبی برای آن ها پیش بینی نشده است. به عبارت دیگر، قانون گذار در جرم­انگاری نسبتا خوب اما در کیفرگذاری پرایراد عمل کرده است. قانون در مسیر جرم­انگاری سوءاستفاده جنسی چالش­هایی نیز به همراه دارد، مانند اینکه بین سن مسئولیت کیفری اطفال و سن حمایت از آن ها تفکیک صحیحی صورت نگرفته است و یا اینکه بسیاری از سوءاستفاده های جنسی در قانون مجازات اسلامی به عنوان جرایم حدی شناخته می­شوند، ولی قانون گذار بین اعمال حد یا تعزیر اقدام قابل قبولی را انجام نداده است، درحالی که می­توانست از مبنا قرار دادن بلوغ برای مسئولیت کیفری فاصله بگیرد و علاوه بر حد، مجازات تعزیری مقرر در قانون را بر مرتکب قابل اعمال بداند.

سوء استفاده جنسی تماسی, سوء استفاده جنسی غیرتماسی, اطفال و نوجوانان, مقاربت جنسی, رضایت