مریم احمدی نژاد - استادیار پژوهشکده زنان، دانشگاه الزهراء(س)، تهران، ایران
فاطمه ابراهیمی ورکیانی - استادیار گروه مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهراء (س)، تهران، ایران

یکی از مقولاتی که در دنیای معاصر اهمیت فراوان یافته و در جهت مشارکت عمومی در جوامع لازم به شمار می آید، حق آزادی بیان است که حقی بشری است و در اسناد بین المللی متعددی به رسمیت شناخته شده است. در این میان، مصادیق احترام به حق آزادی بیان در سیره امام علی (ع) و در کتاب شریف نهج البلاغه به وفور مشاهده می گردد. ازاین رو طی پژوهشی اکتشافی تحلیلی حق آزادی بیان در سیره و گفتار آن حضرت به عنوان یکی از مولفه های تربیت معنوی که منجر به ارتقای سطح سلامت معنوی جامعه می شود، موردبررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از این است که حق آزادی بیان به شدت موردتوجه امیرالمومنین(ع)، بوده و ایشان بارها و بارها به فرمانداران خود در خصوص احترام به حق آزادی بیان شهروندان توصیه نموده اند و آن را از شاخصه های حکمرانی مطلوب می دانند. دراین بین، از منظر ایشان بیان مطالب در برخی مواقع واجب و در برخی موارد نکوهیده است. از این منظر جهت نیل به تربیت معنوی آحاد جامعه حدودوثغوری برای آزادی بیان در نظر گرفته شده که سطح سلامت معنوی جامعه را گسترش می دهد.

امام علی (ع)، حق آزادی بیان، حقوق بشر، حکومت، مردم