علی شریعت نژاد - گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
سمانه قهرمانی - گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سندروم درماندگی آموخته شده بر سکون‎زدگی مسیر شغلی با نقش میانجی فرسودگی هیجانی منابع انسانی انجام شد. این پژوهش کاربردی، از نوع توصیفی همبستگی، و از حیث فلسفه یک تحقیق قیاسی است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان سازمانهای دولتی استان لرستان تشکیل دادند که با توجه به اینکه حجم جامعه آماری در این تحقیق محدود و مشخص بود از فرمول محاسبه نمونه کوکران نسبت به تعیین حجم نمونه استفاده شد و بر اساس آن حجم نمونه در سطح اطمینان ۹۵/۰ برابر ۳۸۴ نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده‎ها در این تحقیق پرسشنامه استاندارد بود؛ برای سنجش متغیر درماندگی آموخته شده از مدل سلیگمن (۱۹۷۵)، برای سکونزدگی مسیر شغلی از مدل باردویک (۱۹۸۶)، و برای فرسودگی هیجانی از مدل مسلش و جکسون (۱۹۸۱) استفاده شد. جهت سنجش روایی و پایایی ابزار از سه نوع روایی ابزار تحت عنوان روایی محتوایی و روایی همگرا و روایی واگرا و جهت سنجش پایایی پرسشنامه از دو معیار آلفای کرونباخ و ضریب پایایی مرکب استفاده شد. برای بررسی آزمون فرضیههای تحقیق از نرم افزارهای spss و smart pls۲ بهره گرفته شد. نتایج نشان داد سندروم درماندگی آموخته شده هم به طور مستقیم هم از طریق افزایش فرسودگی هیجانی در سازمان موجب سکونزدگی مسیر شغلی می‎شود. بنابراین، کارکنان سازمانهای دولتی زمانی که در تله ذهنی و طرحواره درماندگی آموخته شده گرفتار آیند، به دلیل افت انگیزشی و فرسودگی هیجانی و عاطفی، از تلاش در جهت عملکرد بهتر خودداری می کنند و بر این اساس دچار سکون زدگی مسیر شغلی میشوند. با توجه به اهمیت موضوع و تاثیرات منفی آن، ضرورت توجه به سندروم درماندگی آموخته شده و علل آن، که موجب فرسودگی هیجانی و سکون‎زدگی مسیر شغلی در سازمانهای دولتی میشود، اجتناب ناپذیر است. از این رو، انجام دادن این پژوهش باعث میشود متخصصان مدیریت و توسعه منابع انسانی با دو علت مهم سکون‎زدگی شغلی کارکنان آشنا شوند و از پیامدهای منفی آن بکاهند.

سکون زدگی مسیر شغلی, سندروم درماندگی آموخته شده, فرسودگی هیجانی