مصطفی بخشی - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
بیت الله دیوسالار - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
پرویز ذکائیان - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

زمینه و هدف: در این مقاله، آثار اعراض بر اموال مادی و سپس با توجه به این آثار، تاثیر اعراض بر مالکیت در فضای مجازی از منظر فقه  مورد بررسی قرار گیرد.                                                                                                                   مواد و روش­ ها: این تحقیق از نوع نظری و روش تحقیق به­ صورت توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتاب­خانه ای است و با مراجعه به اسناد، کتاب­ ها و مقاله­ ها صورت گرفته است.یافته ­ها: اعراض بر مالکیت موجب زوال مالکیت شخص نمی شود. موافقان زوال مالکیت معتقدند پس از اعراض، حق مالکیت در فضای مجازی، از جمله اموال عمومی محسوب می­شود و تملک آن حتی توسط خود مالک قبلی نیز غیرممکن خواهد بود.                   ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.                                                              نتیجه­ گیری: از نظر فقهای معتقد به زوال مالکیت، اعراض در اموال مادی به شرطی سالب رابطه مالکیت است که صرفا به قصد ترک انتفاع نباشد؛ بلکه ترک انتفاع با نیت قطع رابطه مالکیت صورت پذیرد؛ آن­هم اگر با اختیار و بدون اجبار یا ترس یا عجز و نسیان و مال در معرض تلف قرار گیرد. نظریه عدم سلب مالکیت اموال با ارزش بر اثر اعراض به­ لحاظ ظاهری و ادله عقلی و نقلی از استحکام بیشتری برخوردار است.

اعراض, مالکیت, فضای مجازی, فقه, اموال مادی