ناصر فرضی - Ph.D. Candidate, Department of Hydrology and Water Resources, Faculty of Water and Environmental Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran, Email: nfarzi۶@gmail.com
علی محمد آخوندعلی - Professor, Department of Hydrology and Water Resources, Faculty of Water and Environmental Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran, Email: aliakh@scu.ac.ir
محمدرضا شریفی - Associated Professor, Department of Hydrology and Water Resources, Faculty of Water and Environmental Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz. Email: msharifi@scu.ac.ir

سدهای مخزنی از سازه های مهم استحصال آب های سطحی و هدایت سیلاب ها هستند که قبل از احداث، مطالعات مختلفی در فازهای متعدد برای محاسبه آورد آب ورودی به مخازن آن ها و حجم آب ذخیره شده انجام می شود. عدم بهره برداری مطلوب از یک سد مخزنی زمانی حادث می شود که حجم جریان ورودی در زمان بهره برداری با حجم جریان ورودی محاسباتی هم خوانی نداشته باشد. سامانه های آبگیری سدها و حجم های آن با معیارها و گزینه های مختلف قابل سنجش است. استفاده از نظرات کارشناسان خبره و واقع بینی شرایط مختلف اعم از فنی، اقتصادی و اجتماعی با مدل های مختلف تصمیم گیری چندمعیاره در شناسایی عوامل موثر بر برآورد درست استحصال آب توسط سدها، روشی مرسوم در تحقیقات مدیریت منابع آب است. در این بررسی با استفاده از روش های مختلف تصمیم گیری چندمعیاره شامل SAW, AHP, FAHP, VIKOR, TOPSIS, FTOPSIS, PROMETEE, ElectreIII آورد جریان ورودی به مخازن ۱۷ سد مخزنی در استان کرمانشاه بررسی شد. این پژوهش نخستین کار پژوهشی در زمینه ارزیابی برآورد جریان های ورودی به مخازن سدهای استان کرمانشاه است که با نگرشی جامع به بیان و بررسی مهم ترین عوامل تاثیرگذار در عدم توفیق در تخمین بهینه جریان های ورودی به سد می پردازد. بر اساس یافته های پژوهش گزینه ای که دارای فراوانی بیش تری نسبت به سایر گزینه هاست، گزینه تناسب تخصیص آب در هر سد مخزنی است، در واقع عدم تناسب میزان تخصیص آب با اهداف مطالعات سد مخزنی و زمان بر شدن مطالعات و اجرای سد، باعث انحراف از مسیر درست ذخیره آب در سدهای مخزنی می شود و متولیان به ناچار با تصمیم گیری های مقطعی و حتی در زمان اجرا، اهداف طرح را تغییر می دهند. چنین روندی بدون تحلیل های اقتصادی موجب از دست دادن فرصت ها و هدررفت سرمایه گذاری ها می شود.

Dams, Inflow forecasting, MCDM, Water allocation, Water harvesting, استحصال آب, تخمین آورد, تخصیص آب, سدهای مخزنی, سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره