رویا پلخانی - گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
سید عبدالرضا کاظمینی - گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
محسن عدالت - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

به منظور ارزیابی اثر علف­کش مایستر-ادی بر کنترل علف­های هرز، رشد و عملکرد ذرت ماکسیما، پژوهشی مزرعه­ای در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه سیدان، مرودشت فارس اجرا شد. تیمارها شامل دزهای علف­کش­های فورام­سولفورون + یدوسولفورون (مایستر-ادی، ۱/۳ درصد OD) به میزان ۱، ۵/۱ و ۲ لیتر ماده تجاری در هکتار، استوکلر (سورپاس، ۷۶ درصد EC) به میزان ۵/۴، ۵ و ۶ لیتر ماده تجاری در هکتار، نیکوسولفورون (کروز، ۴ درصد SC) به میزان ۵/۱، ۲ و ۵/۲ لیتر ماده تجاری در هکتار، نیکوسولفورون + ریم­سولوفورون (اولتیما، ۷۵ درصد DF) به میزان ۱، ۲ و ۳ لیتر ماده تجاری در هکتار و توفوردی+ ام­سی­پی­آ (یو ۴۶ کمبی، ۵/۶۷ درصد SL) به میزان ۵/۱، ۲ و ۵/۲ لیتر ماده تجاری در هکتار به همراه ۲ شاهد بدون علف هرز و آلوده به علف هرز بود. نتایج نشان داد که علف هرز باعث کاهش بیش از ۶۰ درصدی عملکرد دانه و ۵۰ درصدی تعداد دانه در بلال ذرت شد. کاربرد علف­کش باعث کاهش تراکم و زیست توده علف­های هرز شد و کمترین تراکم و زیست توده علف هرز تاج خروس ریشه قرمز، سلمه­تره، پیچک صحرایی، اویارسلام قرمز  و ارزن دم روباهی در تیمار علف­کش مایستر-ادی (۵/۱ لیتر در هکتار) به دست آمد و نسبت به تیمار شاهد آلوده به علف هرز به ترتیب باعث کاهش ۱۰/۴۷ و ۳۶/۲۷ درصد، ۳۸/۶۹ و ۲۲/۵۶ درصد، ۷۹/۶۶ و ۹۴/۷۰ درصد، ۸۵/۶۶ و ۲۶/۷۴ درصد و ۸۵/۶۶ و ۱۵/۸۰ درصد تراکم و زیست توده علف­های هرز شد. عملکرد دانه در تیمار کاربرد علف­کش مایستر-ادی به میزان ۵/۱ لیتر در هکتار نسبت به علف­کش­های استوکلر (۵ لیتر در هکتار)، کروز (۲ لیتر در هکتار)، اولتیما (۲ لیتر در هکتار) و توفوردی+ ام­سی­پی­آ (۲ لیتر در هکتار) به ترتیب به میزان ۳/۵۳، ۷/۳۶، ۷/۵ و ۷/۵۶ درصد افزایش یافت. بیشترین تعداد ردیف در بلال (۱۶ و ۳۰/۱۵)، تعداد دانه در ردیف (۴۱ و ۴۱)، تعداد دانه در بلال (۶۵۶ و ۷۰/۶۲۸)، وزن ۱۰۰۰ دانه (۳۳/۲۸۶ و ۳۳/۲۷۶ گرم)، عملکرد دانه (۴۱/۹ و ۶۸/۸ تن در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (۱۲/۲۰ و ۷۴/۱۸ تن در هکتار) به ترتیب در تیمار شاهد بدون علف هرز و علف­کش مایستر-ادی (۵/۱ لیتر در هکتار) بدست آمد. بطور کلی علف­کش مایستر-ادی (۵/۱ لیتر در هکتار) نسبت به سایر تیمارهای علف­کش در این مطالعه بطور معنی­داری از کمترین درصد افت عملکرد (۶۳/۶ درصد) و بیشترین عملکرد دانه ذرت برخوردار بوده و لذا بر اساس نتایج این پژوهش در منطقه سیدان مرودشت و مناطقی با شرایط آب و هوایی مشابه قابل توصیه است.

تراکم علف هرز, زیست توده علف هرز, طول بلال, عملکرد دانه