Mahdiyeh مهدیه دیان - MSc Student, Student Research Committee AND Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
Yaghoub یعقوب حاجی زاده - Associate Professor, Environment Research Center, Research Institute for Primordial Prevention of Non -Communicable Disease s AND Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
Mohsen محسن سعدانی - partment of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran ۳. Assistant Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences,

مقدمه: هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons یا PAHs)، ترکیباتی هستند که به طور عمده از احتراق ناقص سوخت های فسیلی حاصل می شوند. این ترکیبات به دلیل پایداری، تجمع زیستی و اثرات سرطان زایی و جهش زایی، یکی از نگرانی های جوامع به شمار می روند. در مطالعه حاضر، غلظت PAHs در هوای تنفسی مناطق پرترافیک اصفهان در فصول تابستان و پاییز سال ۱۳۹۵ بررسی گردید.روش ها: نمونه برداری از هوا به روش منفعل و با استفاده از فیبرهای جاذب سرنگی Solid Phase Microextraction (SPME) انجام گرفت. جاذب ها در محفظه های نمونه برداری در مسیرهای پرتردد به مدت ۲۴ ساعت نصب شد و پس از نمونه برداری، PAHs جذب شده در فاز جامد به طور مستقیم با دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به دتکتور اسپکترومتر جرمی سه گانه (Gas Chromatography/Triple quadrupole-mass spectrometer یا GC/TQ-MS) طبق روش های استاندارد تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: حداکثر میانگین ΣPAHs به میدان آزادی با غلظت ۰۶/۴ ± ۸۳/۵۳ نانوگرم در مترمکعب در فصل پاییز و حداقل میانگین نیز به پل وحید با غلظت ۲۸/۱ ± ۸۲/۲۱ نانوگرم در مترمکعب در فصل تابستان اختصاص داشت. غلظت Acenaphthylene بیش از سایر PAH ها شناسایی شد. میانگین غلظت PAHs در فصل پاییز بیشتر از فصل تابستان به دست آمد.نتیجه گیری: مواجهه با PAHs از طریق هوا در تمام ایستگاه ها به ویژه در مکان های پرترافیک، بالاتر از حدود اعلام شده توسط Occupational Safety and Health Administration (OSHA)، National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) و American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) است که می تواند ناشی از ترافیک سنگین و تردد بیش از حد خودروها و همچنین، شرایط توپوگرافی ویژه شهر باشد. بنابراین، کنترل ترافیک و کنترل انتشار آلاینده ها از خودروها، تاثیر زیادی در کاهش میزان PAHs دارد.