محمد جواد تحسینی - PhD Candidate, Student Research Committee AND Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
مرتضی ناصری - Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Iranshahr University of Medical Sciences, Iranshahr, Iran

مقدمه: فاضلاب زیادی در صنایع لبنی تولید می گردد که دارای غلظت بالایی از مواد آلی و عناصر مغذی (نیتروژن و فسفر) می باشد. ورود نیتروژن و فسفر به محیط زیست، سبب افزایش رشد جلبک ها، مرگ آبزیان، اوتریفیکاسیون و در نتیجه، تخریب اکوسیستم آبی می گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی راندمان حذف نیتروژن و فسفر از فاضلاب لبنی با استفاده از فرایند ترکیبی انعقاد شیمیایی و فنتون انجام شد. روش ها: این مطالعه از نوع تجربی- آزمایشگاهی بود. در مرحله اول، اثر غلظت های متفاوت منعقدکننده پلی آلومینیوم کلراید (Poly-aluminum chloride یا PAC) بر راندمان حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (Chemical oxygen demand یا COD)، Total Kjeldahl nitrogen (TKN) و Total phosphorus (TP) از فاضلاب لبنی ارزیابی و غلظت بهینه منعقدکننده مشخص گردید. سپس فرایند فنتون بر روی پساب انعقاد صورت گرفت و مقادیر بهینه متغیرهای زمان واکنش، pH، غلظت H۲O۲ و غلظت Fe۲+ تعیین شد. یافته ها: بر اساس یافته ها، مقادیر بهینه شامل غلظت PAC برابر با ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر، ۳ = pH، زمان واکنش ۱۲۰ دقیقه، غلظت H۲O۲ برابر با ۶۵۰ میلی گرم بر لیتر و غلظت Fe۲+ برابر با ۱۵۰ میلی گرم بر لیتر بود. در شرایط بهینه، حداکثر راندمان حذف شاخص های COD، TKN و TP از فاضلاب لبنی به ترتیب ۷۰/۹۱، ۵۸/۷۶ و ۵۶/۸۲ درصد گزارش گردید. نتیجه گیری: فرایند ترکیبی انعقاد شیمیایی و اکسیداسیون فنتون می تواند روش موثری جهت کاهش غلظت نیتروژن و فسفر فاضلاب لبنی باشد.مقدمه: فاضلاب زیادی در صنایع لبنی تولید می گردد که دارای غلظت بالایی از مواد آلی و عناصر مغذی (نیتروژن و فسفر) می باشد. ورود نیتروژن و فسفر به محیط زیست، سبب افزایش رشد جلبک ها، مرگ آبزیان، اوتریفیکاسیون و در نتیجه، تخریب اکوسیستم آبی می گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی راندمان حذف نیتروژن و فسفر از فاضلاب لبنی با استفاده از فرایند ترکیبی انعقاد شیمیایی و فنتون انجام شد. روش ها: این مطالعه از نوع تجربی- آزمایشگاهی بود. در مرحله اول، اثر غلظت های متفاوت منعقدکننده پلی آلومینیوم کلراید (Poly-aluminum chloride یا PAC) بر راندمان حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (Chemical oxygen demand یا COD)، Total Kjeldahl nitrogen (TKN) و Total phosphorus (TP) از فاضلاب لبنی ارزیابی و غلظت بهینه منعقدکننده مشخص گردید. سپس فرایند فنتون بر روی پساب انعقاد صورت گرفت و مقادیر بهینه متغیرهای زمان واکنش، pH، غلظت H۲O۲ و غلظت Fe۲+ تعیین شد. یافته ها: بر اساس یافته ها، مقادیر بهینه شامل غلظت PAC برابر با ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر، ۳ = pH، زمان واکنش ۱۲۰ دقیقه، غلظت H۲O۲ برابر با ۶۵۰ میلی گرم بر لیتر و غلظت Fe۲+ برابر با ۱۵۰ میلی گرم بر لیتر بود. در شرایط بهینه، حداکثر راندمان حذف شاخص های COD، TKN و TP از فاضلاب لبنی به ترتیب ۷۰/۹۱، ۵۸/۷۶ و ۵۶/۸۲ درصد گزارش گردید. نتیجه گیری: فرایند ترکیبی انعقاد شیمیایی و اکسیداسیون فنتون می تواند روش موثری جهت کاهش غلظت نیتروژن و فسفر فاضلاب لبنی باشد.

Dairy wastewater, Fenton reaction, Chemical coagulation, Nitrogen, Phosphorus, فاضلاب لبنی, واکنش فنتون, انعقادشیمیایی, نیتروژن, فسفر