Hamidreza حمیدرضا پورزمانی - Environment Research Center, Research Institute for Primordial Prevention of Non -communicable Disease, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran and Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medic
Prisa پریسا معتمدی - Student Research Committee, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: دیکلوفناک با فرمول شیمیایی C۱۴H۱۱Cl۲NO۲ یکی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs) است که برای کاهش التهاب و از بین بردن درد در شرایطی مانند آرتریت و یا آسیب حاد مورد استفاده قرار می گیرد. مقادیر بالای این نوع ترکیبات آلاینده در محیط زیست باعث ایجاد نگرانی های عمده ای همچون مقاومت باکتریایی و اختلال در عملکرد هورمونی انسان می شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی فرایند اکسیداسیون اولتراسونیک در حذف داروی دیکلوفناک از محلول های آبی انجام شد. روش ها: مطالعه تجربی- مداخله ای حاضر به منظور بررسی حذف داروی دیکلوفناک از محلول های آبی از طریق فرایند اکسیداسیون اولتراسونیک در شرایط آزمایشگاهی در ارتباط با نمونه های سنتتیک انجام شد. در این مطالعه برای اندازه گیری دیکلوفناک از یک دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به ستون DB-۵ استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار Design Expert بخش آنالیز واریانس (ANOVA) صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از مدل طراحی Taguchi نشان دادند که بیشترین بازدهی تجزیه دیکلوفناک (۸۷/۹۵ درصد) به وسیله فرایند اولتراسونیک تحت شرایط اپتیمم توان ۷۰ وات، ۹=pH، زمان واکنش ۱۰ دقیقه و غلظت اولیه داروی ۱ میلی گرم بر لیتر اتفاق افتاده است. در مطالعه حاضر نتایج آزمایش های مربوط به تاثیر فاکتورها گویای آن بودند که بازدهی تجزیه دیکلوفناک با کاهش غلظت اولیه دارو و افزایش توان اولتراسونیک، زمان واکنش و pH اولیه افزایش می یابد. علاوه براین، مقدار R۲ بالا و (۰۵/۰P<) نشان دهنده مناسب بودن مدل انتخاب شده بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که فرایند اولتراسونیک به تنهایی فرایند مناسبی برای تجزیه داروی دیکلوفناک از محلول های آبی می باشد.