مریم صادقی قرق آقائی - کارشناس ارشد هنر اسلام ی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
ریحانه اسلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد نقاشی ایرانی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
فرهاد خسروی بیژائم - استادیار گروه کتابت و نگارگری، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

خوشنویسی از هنرهای خاص دوران اسلامی است که با حضور در عرصه های مختلف هنری و با به کار بردن سلیقه توسط هنرمندان به شکل گیری انواع خط کوفی منجر شده است. این هنر در بسترهای مختلف مثل بنا، ظروف و منسوجات کاربرد داشت و به صورت کتیبه ظهور کرد. از بسترهایی که این هنر به آن ورود کرد پارچه بافی بود. همزمان با پیشرفت هنر خوشنویسی، پارچه بافی نیز چه در زمینه تزیینات و چه بافت پارچه پیشرفت چشمگ یری داشت. از نمونه منسوجات به جای مانده که پیشرفت پارچه بافی در آن به طور کامل قابل مشاهده است، ردا ی راجر دوم است. این ردا دارای نقش و خطوط اسلامی است و در موزه «تاریخ هنر» وین نگهداری می شود. هدف از انجام این پژوهش دست یابی به مضمون کتی به ردا راجر دوم و تشخیص نوع خطوط آن است. کتیبه موجود بر حاشیه ردا با خطوط اسلامی بافته شده است و ا ین سوال ها مطرح می شود که مضمون کت یبه چیست؟ و دارای کدام ویژگی های بصری است؟ روش پژوهش توصیفی و تحلیلی است. تهیه سوابق پژوهش با مطالعات کتابخانه ای و اسناد موجود در موزه انجام شده است. بر پایه ن تایج حاصله، در یک تقسم بندی کلی، ردای مورد پژوهش دارا ی دو نوع نقوش تزیینی (غیر نوشتاری) و نوشتاری است که نقوش تزیین ی خود به چهار دسته نقوش گیاه ی، حیوانی، اسلیمی و حاش یه تزیینی قابل تف کیک است. نقوش نوشتاری از نظر نوع خط شامل نوعی از کوفی تزئینی است که دربردارنده سه گونه تزئین؛ گلدار، گره دار و ناخنک دار است. همچنین، نتایج نشان می دهد که تنوع بالای حروف در نگارش، حروف را به یازده فرم «ع / غ، ع، ه، ح/خ/ج، د، ط، ل، ق/ ق، ر/ ز، ن، و » تقسیم کرده است.

منسوجات اسلامی، طراز، ردا ی راجر دوم، نقوش نوشتاری، کتیبه کوفی