فاطمه بیدرنامنی - استادیار پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل. ایران
زینب محکمی - استادیار پژوهشکده کشاورزی، دانشگاه زابل. ایران
مهدی شعبانی پور - دانشجوی دکترای حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک. ایران

انگور یاقوتی سیستان زودرس­ ترین انگور ایران است و با توجه به شرایط آب و هوایی خاص این منطقه بهترین محصول اقتصادی و تجاری را تولید می­ کند. این پژوهش برای تبیین همبستگی توابع کانونی بین صفات مورفوفیزیولوژی و بیوشیمیایی رقم انگور یاقوتی سیستان در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. صفات مورد مطالعه شامل مواد جامد محلول، اسیدیته کل، شاخص طعم، اسید آسکوربیک (صفات بیوشیمیایی) و کیفیت میوه، درصد پوسیدگی، درصد ریزش حبه­ ها، درصد کاهش وزن خوشه­ ها و ماندگاری پس از برداشت (صفات مورفوفیزیولوژی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار ویژه برای آزمون همبستگی کانونی مربوط به آزمون Hotelling-Lawley Trace و کمترین مقدار ویژه مربوط به آزمون Wilks' Lambda به ترتیب ۲/۷۶ و ۰/۱۹ است. در بین متغیرهای تابع کانونی مربوط به صفات بیوشیمیایی، متغیر کانونی سوم با ۵۸ درصد بیشترین سهم را در تبیین صفات نشان داد. دو متغیر کانونی اول و دوم به ترتیب دارای ۲۲ و ۱۵ درصد سهم بودند. متغیرهای تابع کانونی مربوط به صفات مورفوفیزیولوژی به ترتیب ۳۲، ۲۳ و ۱۳ درصد را تبیین کردند. به طورکلی نتایج معادلات کانونی صفات متقابل نشان داد هر چه میزان مواد جامد محلول در انگور سیستانی بالا باشد، کیفیت میوه و ماندگاری پس از برداشت انگور یاقوتی بالاتر می­ رود درحالی که درصد پوسیدگی، درصد کاهش وزن خوشه و درصد ریزش حبه ­ها کاهش می­ یابد. هم­چنین هر چه اسیدیته کل در میوه بالا می­ رود میزان ماندگاری پس از برداشت بیشتر و درصد کاهش وزن خوشه کاهش می­ یابد.

اسیدیته کل, توابع, درصد پوسیدگی, شاخص طعم, ضرایب