محمدمهدی حاجیان - استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
سید اسماعیل هاشمی - دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
رحیم صائمی - رئیس گروه مطالعه و تحلیل بخش های اقتصادی/ اداره کل امور اقتصادی و دارایی مازندران،ساری،ایران

از نظر راهبردی، منطقه خزر به دلیل وجود ذخایر انرژی و انتقال آن به بازارهای مصرف یکی از مهم ترین قسمت های جهان در سالهای اخیر تبدیل شده است و همین امر باعث شد تا این منطقه توجه قدرتهای منطقه ای و ابرقدرتهای جهانی را به خود جلب نماید. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و افزایش تعداد کشورهای ساحلی، دیدگاه ها و نظرات متفاوتی راجع به رژیم حقوقی حاکم بر دریای خزر مطرح شده است. این مقاله با استفاده از مدل سهمبری قوس یکسان و تلفیق روشهای مختلف تقسیمبندی، نقشه و مساحت دریای خزر را به شکلی عادلانه تقسیم نموده و در عین حال سعی شده است به اصل عدالت و انصاف توجه گردد. اینکه سهم هریک از کشورهای حاشیه دریای خزر در برداشت از ذخایر تثبیت شده در حاملهای انرژی چه میزان باید باشد به عنوان سوال اصلی مقاله حاضر است. نتایج نشان می دهد در سهمبری منطقه مشاع، سهم هریک از کشورها ۲۰ درصد خواهد بود. در سهمبری کلی، کشور قزاقستان با (۲۸ درصد)، ایران (۲۳ درصد)، روسیه (۲۲ درصد)، ترکمنستان (۱۴ درصد) و آذربایجان (۱۳ درصد) از مساحت دریای خزر را به خود اختصاص دادهاند.

دریای خزر, قابلیتهای ژئوپلیتیکی, قابلیتهای ژئواکونومی, سهمبری دریای خزر