الهه کولایی - عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
محمد جواد خوانساری

با تجزیه اتحاد شوروی در پایان سال ۱۹۹۱ و درپی آن استقلال ناخواسته جمهوری­های آسیای مرکزی، دولتهای منطقه با چالشهای سیاسی-امنیتی بسیاری روبه­رو شدند. یکی از مهم­ترین چالشها، رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در این منطقه بوده است. این موضوع، به­ویژه پس از رخدادهای ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، از اهمیت قابل توجهی برخوردار شده است. در این زمینه دیدگاه­ها و تحلیل­های گوناگونی با تاکید بر عوامل بیرونی و درونی موثر بر آن ارایه شده است. در این میان، گاه نقش جمهوری اسلامی ایران و سیاست آن به عنوان یکی از عوامل اصلی موثر در رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در منطقه مطرح شده است. سوال اصلی این مقاله "چیستی نقش ایران در گسترش بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی" است. نویسندگان این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی نقش ایران را در رشد و گسترش بنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی بررسی می­کنند.

Central Asia, Iran, Islamic Fundamentalism, political Islam, Soviet Union