الهام فاریابی - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران
علی اشرف جعفری - استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی،تهران،ایران
حدیث زارع منش - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
زهرا مرزبان - گروه زراعت، کشاورزی، زابل، زابل، ایران

. در این مطالعه تاکسون های آویشن اشترانکوه در فصل بهار و مرحله گلدهی جمع‬آوری و با استفاده از منابع قهرمان و ریشینگر شناسایی شدند. از گونه Thymus daenensis Celak. یک جمعیت(CEF۷۰) و از گونه Thymus serpyllum L.var. squarrosus (Fisch et Mey) Boiss دو جمعیت (CEF۱۰a و CEF۱۰b) مشاهده و ثبت شدند. بررسی پروفایل ترکیبات فلاونوئیدی نشان داد که هر دو گونه ی Thymus دارای فلاون C-O & C گلوکوزیدها، فلاونوئید سولفات ها و فاقد آگلیکون ها بودند. گونه های مورد بررسی از این جنس دارای فلاونوئیدهای ایزورامنتین، کامفرول، لوتئولین، میرستین، اورینتین و روتین بودند. گونه ی T. daenensis دارای نارنجنین نیز بوده و گونه ی T. serpyllum var. squarrosus دارای فلاونوئیدهای آپیژنین، کریسین، جنستئین، کوئرستین و ویتکسین بود. آنالیز ترکیبات اسانس نیز نشان داد که از گیاهThymus daenensis ، ۲۶ نوع ترکیب جدا سازی و در این میان مونوترپن ها با ۹۵/۹۰ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند. در بین ترکیبات مونوترپن، گاما-ترپینن (۹۸/۳۶ درصد) و پی-سیمن (۸۷/۲۶ درصد) بالاترین درصد را داشتند. ترکیبات جدا‬سازی شده از Thymus serpyllum var. squarrosus در جمعیت‬های (CEF۱۰a) و (CEF۱۰b) نیز نشان داد که مونوترپن ها بیشترین سهم نسبی را در بین اجزای اسانس این گونه داشتند. مونوترپن های هر دو جمعیت شامل توجن، آلفا پینن، بتا پینن، بتا میرسن، آلفا ترپینن، گاما ترپینن، ۱،۸- سینئول، بورنئول و تیمول بود.

آویشن, متابولیت های ثانویه, فلاونوئید, اسانس, اشترانکوه