تقاضا برای یونجه در دنیا و کشورهای در حال توسعه رو به افزایش است و استفاده از منابع بومی و غیرمرسوم مانند علوفه خشک خارشتر راهکاری است که میتواند هزینه های پرورش و تغذیه دام را کاهش داده و به تولیدپایدار در صنعت دامپروری کمک کند. با این حال ارزش غذایی و قابلیت هضم این منابع همواره به عنوان چالشی برای انتخاب علوفه جایگزین مناسب مطرح است. بنابراین در پژوهش حاضر مواد مغذی و قابلیت هضم علوفه خشک خارشتر با روش های برون تنی و درون تنی مورد بررسی قرار گرفت. ۳۶ راس بز شیرده مهابادی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه جیره آزمایشی شامل: ۱) شاهد: بدون خارشتر، کاه ۱۶% یوجه ۱۸% ۲) خارشتر ۱۷% کاه۸% یونچه ۹% و ۳) خارشتر۳۴% بدون کاه و یونجه برای سه ماه تغذیه شدند. از بخش های مختلف علوفه خشک خارشتر نمونه گرفته شده و مواد مغذی آن اندازه گیری شد. جهت بررسی درون تنی قابلیت هضم، برای ۵ روز متوالی مدفوع جمع آوری شده و قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام و NDF تعیین شد. همچنین کینتیک و مقدار تولید گاز طی ۹۶ ساعت تعیین و انرژی قابل سوختوساز، قابلیت هضم مواد آلی و غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر برآورد گردید. نتایج نشان داد اگرچه علوفه خارشتر از نظر ترکیب مواد مغذی با یونجه قابل مقایسه است، اما تفاوت های معنی داری P<۰.۰۵ بین قابلیت هضم این دو منبع علوفه وجود دارد که هنگام استفاده از خارشتر به جای یونجه باید مدنظر قرار گیرد