سمانه جوانمردی اشناری - دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل کیش

دو دوره ی صفوی در ایران و عثمانی در ترکیه از مهمترین و درخشان ترین دوره های هنری در فرهنگ و هنر اسلامی است. آثار فاخر هنری از جمله فلزکاری در دوران صفوی و عثمانی در طول سده های مختلف تاریخی، بیانگر فرهنگ و اندیشه در ادوار مختلف تاریخی بر هنر و تمدن سایر ملل تاثیرگذار بوده و همواره، دارای جایگاه شایان توجهی در جهان است. هنرمندان این دوران با توجه به موقعیت منطقه ای، هنر خود را با تاثیرپذیری از هنر اقوام همسایه شکل دادند. آثار بدست آمده از دو حکومت مذکور که در موزه و مجموعه های داخلی و خارجی نگه داری می شوند به خوبی بیانگر این امر بوده اند. شباهت این آثار این سوال را پدید می آورد که علل تشابه چه بوده است و کدام یک بر دیگری تاثیرگذار بوده است. مطالعات تاریخی نیز نشان از روابط این دو حکومت اسلامی در زمینه های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی فراوانی دارند. گردآوری اطلاعات در این پژوهش به روش کتابخانه ای(اسنادی)، روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و تجزیه و تحلیل اطلاعات کیفی است. هدف اصلی در این مقاله، شناسایی نمونه های مشابه در ایران و ترکیه و بررسی علل احتمالی تاثیر این آثار هنری بریکدیگر می باشد. این مقاله ابتدا به معرفی هنر فلزکاری صفوی و عثمانی پرداخته است سپس با بررسی روابط و مراودات فرهنگی و سیاسی دو کشور، به عوامل احتمالی تاثیرگذار بر روی آثارهنری فلزی پرداخته است. یافته های تحقیق نشان داد مهاجرت عده ای از هنرمندان تبریزی به ترکیه و پس از آن اشاره به جنگ چالدران و غنایم بدست آمده از آن است که حتی امروزه بخش اعظمی از آثار موزه توپکاپی استانبول را تشکیل می دهد، با ذکر این مطلب می توان بیان داشت که غنایم راه یافته به این کشور خود می تواند نشان دهنده تاثیرات فرهنگ و هنرصفوی بر هنر عثمانی باشد.

هنر، فلزکاری، دوره صفوی، ترکیه، دوره عثمانی