آفرین توکلی - دانشجوی دکترای تاریخ دانشگاه تهران.
لیلا مرادی والینی - کارشناس ارشد تاریخ.

قرنطین 3 یا قرنطینه 4 از کلمات ایتالیایى کوارانتینا 5 و کوارانتا 6 به معنى چهل گرفته شده است. 7 قرنطیه به معنی برقراری نظام نظارت بهداشتی بر اماکن ظهور بیماری و بستن تمامی راه های ورود احتمالی بیماری است. در فرهنگ دهخدا واژه ى قرنطینه چنین تعریف شده است قرنطینه جایی است که در آن مسافران و عابران را مورد بازرسی قرار می دهند و از ورود بیماران « حصار بهداشتی » این واژه معادل فارسی ندارد و شاید اصطلاح .« جلوگیری به عمل می آورند1بهترین معادل برای آن در زبان فارسی باشد. نظام قرنطینه براى نخستین بار در سال 1374 م در بندر ونیز و در مورد کشتى هایى اعمالگردید که مظنون به آلودگى به بیمارى طاعون بودند. این اقدام که کشتى ها را به مدت چهل روز از ورود به بندر باز مى داشت به دلیل تأثیرگذار بودن در نقاط دیگر نیز رواج یافت. پس از آنقوانین قرنطینه وضع و مجازات هاى شدیدى براى نقض آن مشخص شد و اولین ایستگاه قرنطینه فرانسه تأسیس گردید. قرنطینه در نیمه ى دوم قرن نوزدهم « مارسی » در سال 1383 م در بندرکه دلیل و راه انتقال بسیارى از بیمارى هاى واگیر مهم کشف شد، پایه هاى علمى یافت. پس از کشف راه هاى تشخیص و پیشگیرى بیمارى ها، مقررات و قوانین مربوط به قرنطینه نیز تغییر کرد و به جاى جلوگیرى از ورود کشتى ها به بنادر، به اقداماتى چون اصلاح وضع بهداشتى کشتى ها 2و تلقیح مسافرین پرداخته شد. تاریخ تأسیس تشکیلات قرنطینه در مرزهاى ایران به اواخر قرن نوزدهم باز مى گردد.گسترش بیمارى هاى همه گیر وبا و طاعون در این قرن در هند، خلیج فارس و بنادر آن و انتقال آن به شهرهاى داخلى ایران و عراق، دو دولت ایران و انگلیس را به فکر ایجاد تشکیلات قرنطینهدر این منطقه انداخت. دولت انگلیس با این استدلال که دولت ایران از امکانات کافى براى تأسیس و نظارت بر کار ایستگاه هاى قرنطینه در مرز هاى جنوبى خود برخوردار نیست به ایجادایستگاه هاى قرنطینه در بنادر جنوبى ایران پرداخت. اما آن چه تسلط بر تشکیلات قرنطینه را به تدریج و در سال هاى بعد براى این دولت ضرورى کرد موقعیت حساس خلیج فارس و بنادر آندر دوران جنگ جهانى اول و رقابت دولت هاى بزرگ براى حضور در این ناحیه بود