اصغر میرفردی - عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه یاسوج

استان فارس که در گذشته به عنوان ایالت فارس شناخته مى شد، از گستره ى جغرافیایى بیشترى نسبت به گستره ى کنونى برخوردار بود. به استناد منابع معتبر تاریخى، در اواخر دوره ى محدوده ى جغرافیایى « سلطنت ناصرالدین شاه، ایالت فارس تقریباً شامل سراسر جنوب ایران بودآن از شمال به بلوک قمشه در منطقه ى بختیارى و ولایت اصفهان، ازمشرق به بلوک هاى شهر بابک و سیرجان و بلوچستان، از مغرب ازطریق منطقه ى بختیارى به بلوک هاى رامهرمز وفلاحى(خوزستان) و ازجنوب به تنگه ى هرمز و خلیج فارس منتهى مى شد. وسعت ایالت فارس از جنوب شرقى تا مغرب به موازات سواحل خلیج فارس از جاسک تا زیدون(در بهبهان) به طول1128 کیلومتر گسترده شده بود. هم چنین از خیرآباد نى ریز تا بندر بوشهر، ازشمال به جنوب، در .«حدود 504 کیلومتر وسعت داشتایالت فارس در این دوران، از 62 بلوک تشکیل شده بود که همین گستردگى بلوک ها، هرجو مرج فراوانى را در ایالت به وجود آورده بود. در سال 1331 ق مسیو دمورینى، مشاور حقوقى وزارت داخله، طى مأموریتى با تشکیل کمیسیونى به مطالعه ى ایالت فارس پرداخت و با ترسیمنقشه ى جغرافیایى فارس پیشنهاد کرد که فارس باید به سه ولایت اصلى تقسیم شود: ولایت شرقى و جنوب شرقى مشهور به ولایت خمسه، ولایت غربى و شمال غربى تحت حکومت.قشقایى ها، ولایت کهگیلویه و ممسنى نیز در بخشى از شمال غرب فارس