یوسف شفاهی - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف
امیر روحی - کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل دانشگاه صنعتی شریف

در این مقاله ضمن مروری اجمالی بر چگونگی توزیع واگن های باری خالی در شبکه راه آهن جمهوری اسلامی ایران بر بیان اهمیت وجود یک فرایند توزیع مناسب واگن های باری خالی به منظور تامین حداکثر تقاضای مشتری و کاهش هزینه ها پرداخته می شود. در ادامه با اراوه مدلی که دارای ویژگی های مدل جریان چند محصولی در شبکه است، نشان داده خواهد شد که چگونه این مدل می تواند توزیع واگن های باری خالی را به منظور حداقل کردن هزینه ها و ایجاد بهره وری بیشتر در استفاده از واگن ها بهبود دد. مساله توزیع واگن های باری خالی در شبکه راه آهن جمهوری اسلامی ایران به عنوان مطالعه موردی به کمک این مدل و با توجه به جدول زمانبندی حرکت قطارها و محدودیت طولی و وزنی آنها حل شده است. نتایج بدست آمده از آزمایش های مختلف مدل تحت شرایط متنوع نشان می دهد که این مدل می تواندمسایل با ابعاد واقعی را با روش دقیق و در زمان مناسب در محیط نرم افزارهای موجود و استاندارد نظیر CPLEX حل نماید.

جریان چند کالایی در شبکه ، توزیع بهینه واگن ها ، واگن های باری خالی ، برنامه ریزی ریاضی