مریم محمدرضایی - دانشجوی دکتری آبخیزداری دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منایع طبیعی گرگان
سعید سلطانی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
رضا مدرس - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان

خشکسالی مخاطره اقلیمی است که در پهنه وسیعی از کشور ایران خود را به اشکال متفاوتی نشان می دهد. پیوند از دور نیز شاخه ای جدید از اقلیم شناسی سینوپتیک است که به شناخت روابط بین عناصر اقلیمی، دورتر از رخدادهای اصلی می پردازد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر شاخص های NINO۴ و NAO بر خشکسالی هواشناسی در ایستگاه های سینوپتیک نواحی شمالی ایران است. برای این منظور، ابتدا شاخص بارش استاندارد شده (SPI) محاسبه گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری MINITAB۱۶ و SPSS۱۶، رابطه هم زمان و غیرهم زمان بین شاخص ها با استفاده از آزمون هم بستگی اسپیرمن و تابع هم بستگی عرضی تعیین و در گام بعدی مدل های رگرسیون با در نظر گرفتن حالت هم زمان و غیرهم زمان محاسبه شد. نتایج نشان داد که بین NAO با SPI در ایستگاه های اردبیل و بابلسر در ماه های ژانویه (دی)، آوریل (فروردین)، آگوست (مرداد) و دسامبر (آذر) و شاخص NINO۴ با SPI در ایستگاه اردبیل در تمام ماه های سال به جز اکتبر (مهر) و دسامبر (آذر) رابطه معناداری وجود دارد. هم چنین در سری های مختلف زمانیSPI ، شاخص NINO۴ دارای بالاترین و شاخصNAO دارای پایین ترین هم بستگی با خشکسالی در مناطق مورد مطالعه بودند. در انتها نیز با محاسبه آماره های خطا بهترین مدل در ایستگاه گرگان مشاهده شد.

آماره های خطا, رگرسیون, مدلسازی, نوسانات اقیانوسی-اتمسفری, هم بستگی