ابراهیم صالحی عمران - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه مازندران بابلسر، دانشگاه مازندران
اقدس عالیشوندی - کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی
بهروز کاوه ئی

آموزش عالی محور اصلی توسعه است، از این رو نیازمند توجه بنیانی و برنامه ریزی مبتنی بر توانمندیهای ذاتی خود است، همچنین محل تولید و انباشت دانش و ابزار اصلی انتقال میراث فرهنگی شمرده می شود. این نهاد یک نقطه کانونی که پیشرفت جوامع را در سایر زمینه ها نیز تضمین می کند، در این نظام از یک سو خرسند می توان بود که هر روز بر شمار دانشگاه ها و دانشجویان افزوده می شود و باعث بسط فرصت های آموزشِ و عدالت آموزشی می گردد. و در عین حال این نظام می تواند بر نابرابری های موجود بیافزاید و دور باطل نابرابری های اجتماعی و فرهنگی را همچنان باز تولید کند. سیاست بومی گزینی در ایران، دانشگاه را از عدالت آموزشی و فرصت آموزشی برابر به سوی نابرابری سوق می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد نظری و آماری پذیرش دانشجوی بومی در سال 1388 و 1387 در دوره های مختلف (روزانه، شبانه، پیام نور، غیر انتفاعی) و به تفکیک جنسیت در کل استانهای کشور انجام شده است. ابزار پژوهش از اسناد و مدارک سازمان سنجش آموزش کشور استفاده شده و نمونه، کل داوطلبان پذیرفته شده بومی سال 1388 و 1387 بوده است. نتایج پژوهش حاکی از افزایش تعداد داوطلبان بومی (در دوره های مختلف) سال 1388 نسبت به سال 1387 می باشد. در آزمون سال 1387 از تعداد 1331825 نفر شرکت کننده که 844075 نفر زن و 487750 نفر مرد بوده اند. 326497 نفر پذیرفته شده بومی بوده اند (74/7%) که تعداد پذیرفته شدگان بومی زن 217276 نفر (78/11%) و تعداد پذیرفته شدگان مرد بومی 109221 نفر (68/73%) بوده است. و در آزمون سال 1388، از تعداد 1227854 نفر شرکت کننده که 764536 نفر زن و 463318 نفر مرد بوده اند؛ 389325 نفر پذیرفته شده بومی بوده اند (73/9% که تعداد پذیرفته شدگان بومی زن 253530 نفر (76/80%) و تعداد پذیرفته شدگان مرد 135795 نفر (69/05%) بوده است. نتایج نشان داد که در آزمون سال 1388 نسبت به سال 1387، 8% کاهش بومی گزینی به چشم می خورد.

آموزش عالی، بومی گزینی، دانشگاه، پذیرش دانشجو