فریدون احمدی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور واحد سنندج

تحقیقات مختلف انجام شده در زمینه کارآفرینی به ویژه کارآفرینی در محیط دانشگاهی گویای این واقعیت است که تجاری سازی و عملیاتی ساختن دانش فراگیر شده در دانشگاه و به کارگیری آنها در محیط خارج دانشگاه برای ایجاد درآمد و کسب منفعت اقتصادی برای فراگیران آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و این امر به عنوان رسالت مهم جامعه دانشگاهی شناخته شده است. اما در این راستا موانع و محدودیتهایی وجود دارد که امکان بهره گیری از سرمایه های فکر و آماده سازی فراگیران برای ایجاد کسب و کار را باچالش مواجه می سازد. هدف اصلی این مقاله شناخت موانع و محدودیتهای تجاری سازی و عملیاتی ساختن دانش فراگرفته شده در دانشگاههای کشور می باشد و بر این اساس این مقاله تلاش نموده است تا بر نظر خواهی از صاحب نظران و خبرگان آگاه به مسائل کارآفرینی، به بررسی و معرفی این موانع و محدودیتهای بپردازد. تحقیق حاضر بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع علمی- مقایسه ای است(مقایسه علت و معلولی، مقایسه علتهای احتمالی با معلول عدم تجاری سازی دانش در دانشگاهها). از تکنیک دلفی چند مرحله ای برای دستیابی به اجماع موانع عمده کارآفرینی دانشگاهی و تجاری سازی دانش در دانشگاههای ایران استفاده شده است. دانشگاههای غرب کشور (کردستان، کرمانشاه و همدان) به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد ضعف ارتباطات و فقدان شبکه های ارتباطی میان سرمایه گذاران، فعالان صنعت و دانگاهیان، قوانین ضعیف حفاظت از داراییهای فکری در سطح ملی، بروکراسی و عدم انعطاف سیستم مدیریت دانشگاه، متفاوت بودن فرهنگ فعالان صنعت دانشگاهیان، کیفیت پایین دانش و فن آوریهای تولید شده متناسب با نیاز بازار کار و عدم احساس نیاز و فقدان انگیزه در دانشگاه برای تجاری سازی دانش از مهمترین موانع و محدودیتهای تجاری سازی دانش در دانشگاههای کشور می باشد و هر نوع اقدام اصلاحی برای بهبود وضعیت موجود باید بر برداشتن این موانع متمرکز گردد.

تجاری سازی دانش، کارآفرینی دانشگاهی، دانشگاههای ایران