حمزه شیرویی - دانشجوی سابق فیزیولوزی گیاهان زراعی دانشگاه ایلام
احسان اله زیدعلی - عضوی هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ایلام
علی حاتمی - عضوی هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ایلام
یاسر علیزاده - عضوی هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ایلام

یکی از راه حلهای مورد استفاده برای کاهش اثرات منفی ناشی از تنش های مختلف در گیاهان، استفاده از تنظیم کننده های رشد مانند اسید سالیسیلیک است. کودهای زیستی همچنین نقش اساسی در کشاورزی پایدار دارند. لذا، آزمایشی به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود در شرایط دیم استان کرمانشاه در قالب طرح کرت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۸ در مزرعه مرکز جهاد کشاورزی حمیل شهرستان اسلام آبادغرب اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح محلول پاشی سالیسلیک اسید قبل از گلدهی (بدون مصرف، نیم میلی مولار و یک میلی مولار) بعنوان سطوح اصلی و کود بیولوژیک در چهار سطح (شاهد، فسفات بارور ۲، پتابارور۲ و پتابارور+ ۲ فسفات بارور (۲ و چهار رقم نخود ( عادل، منصور، آزکان و گوکسو) در سطوح فرعی بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای اسید سالیسیلیک، کودهای زیستی و ارقام مورد استفاده بر تمامی صفات مورد بررسی در سطح ۱ درصد اثر معنی داری داشتند. همچنین اثر متقابل اسید سالیسیلیک در کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه تاثیر معنیداری دارا بود. به طوری که بیشترین عملکرد با میانگین ۱۲۹۳/۹۱کیلوگرم از اثر متقابل سالیسیلیک اسید یک میلی مولار به همراه مصرف همزمان ترکیب دو کود زیستی فسفاتبارور۲ و پتابارور۲ حاصل شد.

نخود، سالیسیلیک اسید، فسفات بارور۲، پتابارور۲