اکبر شعبانی - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
علیرضا زبرجدی - پردیس کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه
محسن سعیدی - پردیس کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه

تنش خشکی مهمترین عامل محیطی محدود کننده رشد، عملکرد و کیفیت محصولات زراعی در سراسر جهان می باشد. در بین گیاهان تیره لگومینوز، نخود بعد از سویا دومین لگوم مهم دنیا بوده که در ۶۰ کشور دنیا کشت و کار میشود. شاخصهای کمی مقاومت به خشکی می توانند بعنوان معیاری جهت گزینش ژنوتیپهای مطلوب بر اساس عملکرد آنها درشرایط تنش و بدون تنش محسوب می گردند. لذا هدف این تحقیق شناسایی ارقام ژنوتیپهای متحمل به خشکی از طریق شاخصهای کمی مقاومت به خشکی در گیاه نخود بود. بدینمنظور ۶۴ ژنوتیپ گیاه نخود در دو شرایط تنش و بدون تنش رطوبتی طی سالهای ۱۳۹۳-۹۵ در ایستگاه سرارود مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس روش امتیازدهی تحمل تنش (STS) که بر مبنای آن از تمام شاخصها برای مشخص نمودن ژنوتیپهای مقاوم و حساس به تنش استفاده گردید ژنوتیپهای ۴۰ ، ۳۶، ۶۳، ۶۰، ۵۲ و ۵۸ را بهعنوان متحملترین و ژنوتیپهای ۲۹، ۴۶، ۱۲، ۱۱، ۴۵، ۶۴ و ۵۱ نیز بهعنوان حساسترین ژنوتیپها به تنش خشکی معرفی شدند.

تنش رطوبتی، مقاومت به خشکی، ژنوتیپ نخود، شاخصهای تحمل تنش