حسین نظری - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویجکشاورزی، زنجان، ایران
محمدهادی غفاریان مقرب - بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویجکشاورزی، زنجان، ایران
عباس مهدی خانلو - کارشناس جهاد کشاورزی استان زنجان، زنجان، ایران
غلام حسن فیاضی - کارشناس جهاد کشاورزی استان زنجان، زنجان، ایران

بهمنظور مقایسه خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ارقام جدید نخود دیم در شرایط زارعین، این طرح در سال زراعی ۱۳۹۸-۹۹ در شهرستان ابهر-صائین قلعه به صورت طرح ترویجی اجرا شد. در این طرح ۱۰ رقم نخود شامل ارقام سعید، آکسو، عادل، آزکان، گوکسو، آرمان، هاشم، آنا، منصور، سارال در دو شرایط خاک ورزی کاهشی و خاک ورزی متداول منطقه کشت گردیدند. در شرایط شخم متداول بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به ترتیب در رقم سعید با ۷۳۲ کیلوگرم در هکتار و رقم هاشم با ۱۵۶ کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. در شرایط خاک ورزی کاهشی به ترتیب ارقام آکسو، منصور و سعید با تولید ۸۱۷، ۷۷۵ و ۷۵۰ کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه را بین ارقام مختلف داشتند. ارقام آنا، آزکان و هاشم در شرایط شخم حفاظتی عملکرد های کمتری نست به شرایط شخم متداول تولید کردند. با توجه به نتایج بدست آمده و مزایای هر یک از سامانه های مختلف خاکورزی، میتوان سامانه خاک ورزی کاهشی را بجای سامانه خاک ورزی متداول به کشاورزان استان زنجان پیشنهاد نمود.

نخود، خاک ورزی کاهشی، خاک ورزی متداول