مهین حاجی زاده - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم آذربایجان

هیچ زبانی در دنیا نیست که از دیگر زبانها واژگانی وام نگرفته باشد، همه زبانها از هم دیگر تاثیر و تاثر پذیرفته اند. زبانی که از زبانهای دیگر وام نگرفته باشد، زبانی مرده است. هر اندازه زبانها تاثیر بیشتری گرفته باشند زنده تر شده اند و این عیب و نقصی برای آنها به شمار نمی رود. زبان عربی و پارسی با وجود آن که از دو اصل متفاوت نشأت گرفته اند، در طول دوران های تاریخی به علت ارتباط مستمر دو قوم ایرانی و عرببا یکدیگر، تعامل بسیار نزدیکی داشته اند و در این مسیر، تأثیر و تأثر دو زبان، آثاری را از هر یک بر دیگری باقی گذاشته است، که شاید در هیچ دو زبان دیگری مشاهده نشود. برخلاف تمدن هایی مانند تمدن مصر که در مقابل زبان عربی و تمدن اسلامی، زبان قبلی خود را از یاد برد، تمدن ایرانی و زبان پارسی ضمن پذیرش زبان عربی، به یکباره تسلیم نشد و از همان آغاز با آن تعامل دوسویه برقرار کرد. این دو زبان از یکدیگرواژگان زیادی وام گرفته اند. در زبان پارسی بیشتر اصطلاحات فقهی، مذهبی و حقوقی از زبان عربی گرفته شده است. اما زبان عربی نیز به نوبه خود واژگانی به صورت دست نخورده و واژگان زیادی به صورت برهم زده شده (به شکل قالبهای معرّب) از پارسی وام گرفته است. این مقاله در صدد است تا میزان تأثیر، تأثر و ارتباط این دو زبان را بررسی و به برخی از جنبه های آن اشارتی نماید.

زبان پارسی، زبان عربی، تاثیر ، ارتباط متقابل، وام گیری