بررسی نقش ترجمه در تکوین ادبیات فارسی: بررسی موردی دو رمان تاریخی امیر ارسلان نامدار و شمس و طغرا

اگرچه در ابتدا ، نهضت ترجمه از زبان های اروپایی، صرفاً از عوامل غیر ادبی همچون تغییر و تحولات سیاسی در عهد قاجار، پیدایش چاپخانه ها ، توسعه مطبوعات و همچنین برقراری ارتباط با غرب از طریق سفر سرچشمه گرفت و در نتیجه احساس عقب ماندگی ایران از لحاظ علمی، ابتدا انبوه زیادی از کتب علمی در زمینه امور نظامی، پزشکی و تاریخی ترجمه گردیدند، ادبیات فارسی بی بهره از این نهضت عظیم نماند و با ترجمهآثار ادبی متفاوت از جمله رمان های تاریخی و نمایشنامهها به منزله اولین متون ادبی ترجمه شده به فارسی، نویسندگان به شدت تحت تاثیر انواع ادبی غرب قرار گرفتند و متون زیادی در آن قالب ها تالیف نمودند . بدین ترتیب، متون ترجمه شده، نقش مهمی در تکوین ادبیات فارسی ایفا نمودند. یکی از انواع ادبی که تحت تأثیر ترجمه در زبان فارسی بوجود آمد و به اوج رسید، رمان است .از آنجایی که رمان خود دارای گونه هایمتفاوت است، در این مقاله، سعی می شود به رمان تاریخی، پرداخته شود و تاثیر ترجمه بر این نوع ادبی، تبیین گردد . بدین منظور، رمان تاریخی امیر ارسلان نامدار اثر محمد علی نقیب الممالک شیرازی که از تأثیر نهضت ترجمه در عهد قاجار بدور است با رمان تاریخی شمس و طغرا اثر محمد باقر میرزا خسروی که تحت تأثیر این نهضت ترجمه نگاشته شده است، مقایسه می گردد تا تأثیر ترجمه در روند تکامل ادبیات فار سیمشخص گردد.

Keywords:

ترجمه , ادبیات فارسی , رمان , رمان تاریخی