زهره سادات ناصری
امین ناصری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند دبیر آموزش و پرورش

آنچه درباره ی عشق مهم می نماید این است که عشق میان دو نفر است، عاشق و معشوق. حال، این عشق ممکن است همانند عشق مجنون به لیلی یک عشق دنیوی یا جسمانی باشد یا مانند عشق بنده به معبودش در شعر بکوب بر قلبم (Batter My Heart) اثر دان و یا بسیاری از اشعار مولوی، روحانی باشد. هدف نگارند گان از این مقاله آن است تا عشق دنیوی و روحانی را در ادبیات فارسی با ادبیات انگلیسی در مقام مقایسه قرار دهد . به همین منظور نمایندگانی که از این دو نوع ادبیات، فارسی و انگلیسی، برگزیده شده اند هر دو عارف مسلکند؛ مولانا، عارف برجسته ی ایرانی، و جان دان، شاعر بزرگ متافیزیک انگلیسی . در ابتدای این مقاله به منظور آشنایی بیشتر با مولوی و جان دان، مختصری از زندگی نامه و شرح دو شعر برجسته از این دو شاعر، پادشاه و کنیزک اثر مولوی و خلسه اثر جان دان ارائه شده است.پادشاه و کنیزک مولوی درباره ی عشق مجازی یک کنیز به زرگر و این که چگونه عشق مجازی او به کمک طبیب بدل به عشق روحانی می شود. در شعر خلسه ، دان سعی کرده است چگونگی جدا شدن روح از جسم و همچنین بازگشت آن به بدن را توضیح دهد . آثار دیگری هم از این دو شاعر به خاطر قرابت با موضوع مورد بحث در این مقاله مطرح خواهند شد همانند طوطی و بازرگان مولوی، بکوب بر قلبم و یک وداع؛ اندوه هراس انگیز (A Valediction , Forbidding Mourning) اثر دان. اهمیت و مسئله ی تحقیق در آن است تا با مقایسه ی این دو نوع عشق در دو ادبیاتمشهور جهان، فارسی و انگلیسی، تفاوتها و شباهت های آنها ر ا بدانیم و همچنین محدوده و حوزه ی عشق جسمانی و روحانی و اتحاد این دو با هم را در ادبیات فارسی و انگلیسی مشخص کنیم.

ادبیات فارسی ، ادبیات انگلیسی ، عشق دنیوی ، عشق روحانی ، مولوی ، جان دان