نمودهای آیین در شعر اخوان ثالث

اشارات و تلمیحات برخاسته از متون مقدس و ادیان، همواره در متون ادبی برجسته، جایگاه ویژه ای داشته است. نمادها و نشانه های باورهای آیینی در شعر معاصر فارسی به ویژه در شعر شاعرانی که به گفته اخوان ثالث نمی توانند آزاد و یله و بی ایمان و آماج باشند و باید به امری مقدس و بزرگ و عالی ، ایمان داشته باشند، حضور چشمگیری دارد.اخوان، خود از شاعرانی – همچون نیما ، فروغ ، سهراب ، شاملو و ...- است که درشعرشان از تلمیحات و اشارات یهودی ، اسلامی ، مسیحی ، زرتشتی و مانوی و ... بسیار بهره برده اند . در شعر نیمایی اخوان، به ویژه در مجموعه های زمستان، از این اوستا و آخر شاهنامه، تعابیر قرآنی، شخصیت ها، نمادها، اعلام مکانی و زمانی و به ویژه اصول اخلاقی انسانی ادیان و آیین های مختلف، بارها در آفرینش مضامین شعری و سروده های ممتازی به کار رفته اند. البته به کارگیری این نمادها و نشانه ها گاه کاملاٌ آشکار است و گاه به صورت اشارات غیرمستقیم رمزگونه و سمبولیک : گاه از ظاهر کلام پیداست و گاه در معنا نهفته است. مطالعه آماری و تحلیل دقیق و مقایسهای این نمودها، نکات تازهای را درباره گرایش اخوان به باورها و تعالیم آیینی، آشکار می کند.

Keywords:

دین , آیین , متون مقدس , شعر معاصر فارسی , اخوان ثالث