علی اصغر شاهی - کارشناس بیابانزدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان، کرمان، ایران

مقابله وکنترل فرآیندهای برداشت و حمل پدیده فرسایش بادی خاک، که از مشخصه های بارز مناطق بیابانی است ، با پیچیدگی ها و محدودیت های مختلفی روبرو است . با توجه به محدودیت های محیطی خصوصا محدودیت منابع آب و همچنین محدودیت های ادافیکی ، پروژه تله رسوبگیر در مناطق مختلف استان کرمان در ۵۳ پلی گون به میزان بیش از ۳۱۰۵ کیلومتر با قابلیت رسوبگیری بیش از ۳۷۲۶۰۰۰ مترمکعب و مجموعا در سطح ۹۶۲۱ هکتار از سال ۱۳۸۶ تا کنون اجرا گردیده است . تله های رسوبگیر در این مناطق گاهی کارکرد حمایتی ،گاهی کارکرد مکمل ، گاهی کارکرد پروژه پیش آهنگ و گاهی کارکرد مستقل داشته اند. با بازدیدهای مکرر میدانی ، پایش و ارزیابی میزان تاثیر پروژه در راستای نیل به هدف اولیه و کارکرد مورد انتظار ( حمایتی ، مکمل ، پیش آهنگ و مستقل )، مشخص گردید که پروژه های اجرا شده در اکثر موارد بیش از ۹۰ درصد کارکرد و تاثیر مورد نظر را داشته اند و درچند مورد هم با افزایش تعداد و کاهش فواصل کانال ها تاثیرشان بیش تر شده است . همچنین در مقایسه با دیگر پروژه های مرسوم اجرایی در چهار دهه اخیر، این پروژه دارای مزیتهایی از قبیل هزینه کمتر، سرعت اجرایی بالا بدون افت کیفی ، تاثیر بلافاصله پس از اجرا، عدم وابستگی به منابع آبی جهت اجرا و ماندگاری ، عدم تاثیر پذیری از عوامل اقلیمی و عدم نیاز به حفاظت و مراقبت های بعدی می باشد.

تله رسوبگیر؛ فرسایش بادی ؛ ارزیابی ؛ کانال؛ کارکرد