کارکردهای عنوان داستان در داستان های کوتاه ایرانی(با تکیه بر داستان کوتاه نویسان شاخص پیش از انقلاب اسلامی)
عنوان مقاله: کارکردهای عنوان داستان در داستان های کوتاه ایرانی(با تکیه بر داستان کوتاه نویسان شاخص پیش از انقلاب اسلامی)
شناسه ملی مقاله: JR_RPRAZI-12-2_003
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_RPRAZI-12-2_003
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
امین بنی طالبی دهکردی - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
مسعود فروزنده - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
خلاصه مقاله:
امین بنی طالبی دهکردی - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
مسعود فروزنده - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
عنوان داستان، نخستین دریچه ای است که نویسنده و خواننده از طریق آن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این نوع پیرامتن کوتاه، با دلالت مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع داستان، اولین عاملی است که خواننده را به دنیای داستان، معنای آن و برگزیدن رویکردی خاص به آن راهنمایی می کند؛ به ویژه در داستان کوتاه که به سبب کوتاه بودنش، از همان آغاز، تکتک واژگان مقتصدانه و کارکردگرایانه استفاده می شوند. نگارنده در پژوهش حاضر، به دنبال آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، کارکردهای عناوین تعدادی از داستانهای کوتاه نویسندگان شاخص حوزه ادبیات داستانی ایران را تبیین و بررسی کند. نتایج نشان میدهد که از میان کارکرد توصیفی، عناوینی که مربوط به محتوای اثر هستند، کاربرد بسیار چشمگیرتری در مقایسه با عناوینی که درباره فرم یا قالب اثر هستند، دارند؛ همچنین در میان عناوین مضمونی، به ترتیب عنوان های استعاری، موضوعی و کنایهای و تعریضی شایان توجه نویسندگان بودهاند. از لحاظ کارکرد ارزشگذاری، اشاره به مرام و جهانبینی نویسنده، مسائل فرهنگی همچون اعتقادات و باورهای ایرانیان، مسائل سیاسی- اجتماعی نظیر غربزدگی ایرانیان و سلطه بیگانگان بر آنان و ناکامی و سرخوردگی حاصل از واقعه کودتای ۲۸ مرداد، مساله بینامتنیت و در نهایت اقلیمگرایی، ازجمله برجسته ترین ارزشهای ضمنی و نهفته در عناوین به شمار میروند و بر این اساس، آنها در دو دسته تقابلی وضعیت نامطلوب در برابر وضعیت مطلوب و غربگرایی در برابر ملیگرایی قرار میگیرند. سرانجام، از لحاظ کارکرد جذبکنندگی، شگردهای محتوایی نظیر جهان شمولی، پرسشانگیزی و هنجارشکنی درخور توجه ویژه داستاننویسان بودهاند و بر اساس شکل ظاهری، شگردهایی همچون اختصار و اطناب و اشاره به مسائل بلاغی کاربرد گسترده یافته اند.
کلمات کلیدی: ادبیات داستانی, داستان کوتاه, عنوان داستان, کارکردهای عنوان
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1684368/