حمید علیزاده لیسار - کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی تهران
روح الله قاسمی - دکتری اندیشه سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا

آمازیغی ها، قومیتی هستند که از دیرباز در شمال آفریقا ساکن اند و هویت، فرهنگ و آداب خاص خود را یدک می کشند. هویتی که شامل زبان، سنت، جشن ها، قبیله و آیین ها است. آن چنان که در زندگی این قوم، زبان عنصری حیاتی است و صد البته نقطه تمایز آنها از دیگر اقوام به شمار می رود. بعد از ورود اسلام به این منطقه، عمده آمازیغی ها به دین حضرت محمد (ص) وارد شده و از آیین های پیشینی مانند ماه پرستی، خورشید پرستی یا عبادت اشیاء و حیوانات دست کشیدند. به تدریج و با گسترش اسلام در شمال آفریقا، تلاش برای حفظ هویت قومی و نژادی در میان برخی از آمازیغی ها تشدید شد و آنها گاه به جدال با حکومت های محلی و وقت هم برخاستند. از لحاظ جغرافیایی، آمازیغی ها در کشورهای آفریقایی الجزایر، مغرب، مالی، موریتانی، نیجر، تونس، لیبی و مصر ساکن هستند. به همین دلیل مطالعه و شناخت فرهنگی این قوم و ایجاد ارتباط با آنها از اهمیت بسزایی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. لذا در این پژوهش ابتدا هویت شناسی آمازیغی ها اشاره خواهد شد سپس به چالش ها و شکاف های این قومیت به طور کلی خواهیم پرداخت و در آخر به ظرفیت های آنها برای جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت.

ظرفیت های فرهنگی, آمازیغ ها, الجزایر, مغرب, جمهوری اسلامی ایران