محمود صفری - استادیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
نیکروز باقری - دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
عزیز شیخی گرجان - دانشیار موسسه تحقیقات گیاه پزشکی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سعید ظریف نشاط - دانشیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

توتا یا پروانه مینوز گوجه فرنگی از مخرب ترین آفات محصول گوجه فرنگی است. یکی از روش های مبارزه با این آفت، روش شیمیایی و استفاده از سمپاش است. در سال های اخیر از پهپاد سمپاش برای عملیات سمپاشی استفاده شده است؛ عملکرد این سمپاش ها در مزارع گوجه فرنگی ارزیابی نشده است. در این تحقیق، سه تیمار مختلف سمپاشی به منظور کنترل آفت توتا در مزرعه گوجه فرنگی در منطقه صفادشت کرج طی طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱- سمپاشی با پهپاد، ۲- سمپاشی با سمپاش لانس­دار تراکتوری و ۳- سمپاشی با سمپاش اتومایزر پشتی بودند. نتایج به­ دست آمده با آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح یک درصد نشان داد در سمپاش های لانس­دار، اتومایزر و پهپاد به ترتیب میزان مصرف محلول سم ۳/۳۷۳ ، ۱/۲۰۷ و ۴/۸ لیتر در هکتار، بادبردگی ۵/۴۶، ۶/۳۲ و ۹/۹ درصد،  ظرفیت مزرعه ای موثر ۵/۰، ۴/۰ و ۹/۴ هکتار بر ساعت و بازده مزرعه ای ۶/۴۴، ۷/۳۵ و ۰/۶۸ درصد است. از نظر کارآیی بر اساس تعداد دالان و لارو در ۳، ۷ و ۱۰ روز پس از سمپاشی، روش لانس دار با ۸۲ درصد در ۱۰ روز پس از سمپاشی دارای بیشترین درصد کارایی بود. ضریب کیفیت پاشش در سمپاش های اتومایزر و پهپاد به ترتیب ۹۲/۲ و ۲۲/۱ بود.  از نظر اقتصادی، نسبت سود به هزینه در سه سمپاش لانس دار، اتومایزر و پهپاد به ترتیب ۹۳/۱، ۸۸/۱ و ۸۰/۴ به دست آمده است که نشان می دهد روش استفاده از پهپاد نسبت به دیگر روش ها برتری دارد. با توجه به نتایج فنی و اقتصادی، استفاده از پهپاد (به ­رغم اثربخشی پایین­تر) برای مبارزه با آفت توتا توصیه می شود.

بادبردگی, سمپاشی, کارایی, محلول مصرفی