لطف اله دژکام - دانشیار گروه اخلاق پزشکی و فلسفه سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران.
منصور درویشی تفویضی - کارشناس ارشد اخلاق پزشکی و فلسفه سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران.
نوید کلانی - مربی گروه بیهوشی، مرکز تحقیقات مولفه های اجتماعی نظام سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، جهرم، ایران.

مقدمه: ناباروری و تلاش برای درمان آن، با تنش­ هایی برای زوجین همراه است. در ایران نیز ناباروری مساله ای است که با چالش ­های متعدد همراه است و زنان بیشتر از مردان تحت تاثیر این مشکلات هستند. مطالعه حاضر با هدف تبیین و تحلیل تجارب زیسته زنان نابارور بر اساس مطالعات انجام شده در ایران در طول دو دهه گذشته انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع مرور نظام مند می­باشد. استراتژی جستجوی این مطالعه بر پایه جستجو در پایگاه­ های استنادی PubMed، Web of Science، Google Scholar و SID با عبارات فارسی مطالعات کیفی یا مصاحبه یا تجربه زیسته یا پدیدارشناسی و ناباروری یا زنان نابارور یا زوجین نابارور و معادل­ های انگلیسی این واژگان انجام شد. مقالات با استفاده از چک لیست CASP ارزیابی شدند؛ در نهایت ۲۱ مقاله که تجارب زیسته زنان نابارور را از منظرهای مختلف به صورت کیفی و پدیدارشناسی تبیین کرده بودند؛ وارد مطالعه و ارزیابی ترکیب و فراتحلیل شدند. یافته ­ها: با کنار هم قرار دادن کدهای اصلی مقالات به عنوان کدهای اولیه و حذف موارد تکراری، ۱۰۲ کد غیرتکراری به دست آمد که آنها در قالب ۸ مضمون اصلی شامل: چالش های کلی زنان نابارور، واکنش های زنان نابارور، جنبه های اجتماعی و فرهنگی، جنبه های شناختی، پیامدهای روان شناختی ناباروری، روش های مقابله با مشکلات روانی و اجتماعی ناباروری، عوامل موثر بر رفتارهای جنسی، عوامل افزایش و کاهش دهنده امید در زنان نابارور با تجربه شکست در درمان ناباروری دسته بندی شد. نتیجه­ گیری: تجارب زیسته زنان نابارور نشان می ­دهد که آنها در جامعه ایران با مشکلات و رنج­ هایی مواجه هستند. به نظر می­ رسد هنوز بسیاری از ابعاد زندگی زنان نابارور مورد تبیین و تحلیل قرار نگرفته است. ضمن آنکه نقش ویژگی های دموگرافیک، فرهنگ ها، قومیت­ ها و بستر خانوادگی در تحلیل­ ها مورد توجه پژوهشگران واقع نشده است که ضرورت مطالعات بیشتر برای طراحی برنامه­ های حمایتی موثر با توجه به سیاست­ های جمعیتی کشور؛ بیشتر احساس می­شود.

زنان نابارور, مرور نظام مند, ناباروری