ابوالفضل لقب دوست آرانی - مهندسی منابع آب، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز
حیدر زارعی - گروه هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز
فریدون رادمنش - گروه هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز
مهدی ضرغامی - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

با توجه به اثرات احداث سدها در حوضه­های پایین دست، لزوم بررسی وضعیت و اثرات آنها یکی از مسائل مهم می­باشد. در این مطالعه با توجه به شرایط خشکسالی­ها و برداشت­های بیش از حد در حوضه بالادست سد درودزن (در شمال استان فارس و جنوب کشور ایران)، و لزوم بررسی اثرات سد ملاصدرا در بالادست منطقه، به بررسی وضعیت منابع و مصارف این منطقه پرداخته شد. اطلاعات ایستگاه­های مختلف هواشناسی و هیدرومتری موجود در داخل و اطراف حوضه استفاده شد. با توجه به این اطلاعات دوره آماری ۴۵ ساله (سال آبی ۵۵-۱۳۵۴ تا ۹۹-۱۳۹۸) مورد بررسی قرار گرفت. ایستگاه هیدرومتری چمریز (به عنوان ایستگاه مبنا) از سال ۱۳۸۸ به بعد متاثر از بهره­برداری سد ملاصدرا است. لذا با استفاده از آمار ایستگاه چمریز و نسبت رواناب ناخالص، مقدار آبدهی متاثر از سد ملاصدرا در سال­های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۹ در این ایستگاه محاسبه و جایگزین آمار آن گردید. سپس با استفاده از روش حذف روند، اقدام به برآورد آبدهی طبیعی ایستگاه چمریز و برداشت آب در بالادست آن ایستگاه گردید. آبدهی زیرحوضه­های مختلف (۱۱ زیرحوضه) با توجه به شرایط از روش­ رواناب ناخالص یا از روش­های تجربی مثل جاستین و ایکار برآورد گردید. نتایج نشان داد که میزان آبدهی طبیعی متوسط سالانه ایستگاه چمریز برابر ۶۲/۳۳ مترمکعب در ثانیه برآورد گردید. میزان برداشت متوسط سالانه آب در بالادست ایستگاه ۴۷/۹ مترمکعب در ثانیه بدست آمد. میزان آبدهی طبیعی متوسط سالانه حوضه بالادست سد ملاصدرا و سد درودزن به ترتیب برابر ۶۴/۱۸ و ۴۰/۴۳ مترمکعب در ثانیه بدست آمد.

آبدهی طبیعی, سد درودزن, روش حذف روند, روش جاستین, روش ایکار