محسن خسروی - دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
محمد حسنی - استاد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
بهناز مهاجران - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

مقاله حاضر درصدد ارائه الگویی است که بر اساس آن بتوان جذب و اثرگذاری دانش آموختگان مدیریت آموزش عالی را در نظام حکمرانی آموزش عالی در ایران تبیین نمود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی -پیمایشی می باشد و در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام گرفته است. ابزار جمع ­آوری داده ها، مصاحبه های عمیق و غیرساختار یافته بوده و به منظور گردآوری داده ها با به کارگیری روش نمونه ­گیری نظری با ۱۸ نفر از خبرگان، مدیران و صاحب نظران آموزش عالی مصاحبه انجام شد. پس از طی کدگذاری­های سه ­گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق براساس الگوی زاویه ای طراحی شد. یافته ­های تحقیق بیانگر آنست که این مدل در قالب ۲۵ مقوله اصلی و ۸۲ متغیر شامل جذب و به کارگیری دانش آموختگان به عنوان هسته یا مقوله اصلی مدل؛ متغیرهای علی (عوامل سازمانی، عوامل فراسازمانی، آمادگی برای جذب و به کارگیری، شایستگی­ های درون فردی، شایستگی­ های شخصی و شایستگی­ های کارآفرینی)؛ متغیرهای زمینه ­ای (زمینه ­کاری، اسناد بالادستی)؛ شرایط مداخله ­گر (فرهنگ اشتغال ­زایی، پایداری سیستم ­های موجود کشف استعدادها، مسولیت­ پذیری)؛ مقولات راهبردی (نهادینه ­سازی سیستم مدیریت استعداد کارآفرینانه، طراحی فرایند مدیریت استعداد کارآفرینانه چندگانه و طراحی نظام تخصیص منابع) و نهایتا مقولات پیامدی (اشتغال زایی، ارزش آفرینی و مزیت رقابتی چندگانه، ایجاد تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی) قرار گرفت.

آموزش عالی, الگوی راهبردی, حکمرانی, کارآفرینی, جذب و بکارگیری استعدادها