حسین نصیر ناتری - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.
اسدالله مهرآرا - استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.
مهرداد متانی - استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران

گردش شغلی در سازمان موجب توانمندسازی ساختاری کارکنان شده و به شناخت استعدادها کمک می کند. از سوی دیگر اجرای یک گردش شغلی راهبردی و اثربخش وابسته به ارکان زنجیره ارزش شرکت است. بر این اساس هدف از انجام مطالعه حاضر مدل­سازی ساختاری تفسیری عوامل موثر بر اجرای گردش شغلی بر پایه تشکیلات و روش­های شرکت ملی گاز ایران بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نوع شناسی پژوهش در زمره پژوهش های آمیخته با رویکرد کیفی و کمی در پارادایم قیاسی- استقرایی است. شناسایی عوامل موثر بر اجرای گردش شغلی از طریق مصاحبه­های نیمه ساختاریافته بر پایه اشباع نظری با ۱۸ نفر از اساتید دانشگاهی و خبرگان در حوزه مدیریت دولتی و مدیریت منابع انسانی انجام گرفت. روایی و پایایی مصاحبه­ها به­ترتیب با روش روایی محتوای نسبی و شاخص کاپای کوهن تایید شد. در بخش کمی نیز به­منظور مدل­سازی اجرای گردش شغلی از نظرات ۶۹ نفر از مدیران عالی و میانی شرکت ملی گاز با روش نمونه­گیری غیراحتمالی در دسترس استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به­ترتیب با بهره­گیری از روایی محتوا و روش آزمون- پس آزمون تایید شد. کدگذاری مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار Maxqda منجر به شناسایی ۱۳ عامل اصلی اجرای گردش شغلی شد. مدل­سازی عوامل شناسایی شده با روش ساختاری تفسیری و تحلیل MIC-MAC منجر به تشکیل شش سطح گردید که تمرکز بر مسائل محوری، اندازه سازمان، همسویی راهبردی و تحلیل زنجیره ارزش اثرگذارترین و بهبود تراز استراتژیک و جانشین پروری اثرپذیرترین عوامل اجرای گردش شغلی بودند.

گردش شغلی, زنجیره ارزش, ارتقا مهارت, توسعه شغلی کارکنان, مدلسازی ساختاری تفسیری