فاطمه کامیابی - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
داریوش کاظمی - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان. دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
مریم شایگان - استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

صحیفه قاصریه اثر قاصر کرمانی از شاعر عصر بازگشت ادبی است. این نسخه خطی شامل پنج مقتل در رویدادهای کربلا و در چهار هزار بیت سروده شده ­است. یکی از رایج ترین شیوه­های بهره گیری از آیات قرآن کریم در شعر، اقتباس و انواع آن است. قاصر کرمانی در صحیفه خود از آیات قرآن کریم، بهره جسته است. او  در استفاده از آیات قرآنی زیاده روی نمی کند، و همواره جانب اعتدال را نگه می دارد. از سوی دیگر، او آیات را برای اثبات مدعای خویش به کار می گیرد. با مطالعه  صحیفه قاصریه می توان به میزان دانش و تسلط قاصرکرمانی به آیات قرآن کریم پی برد. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر ابزار کتابخانه ای به این سوول پاسخ دهد که کدام یک از اقسام اقتباس در صحیفه قاصریه، کارکرد و بسامد بیشتری دارد؟مضامین قرآنی و مقتل نویسی چه بازتابی در پرده خوانی دوره قاجار داشته است؟ براساس نتایج تحقیق، قاصر کرمانی در صحیفه قاصریه اغلب از معنی و مضمون آیات قرآن کریم بهره گرفته است. اقتباس وی از قرآن کریم نوعی اقتباس آزاد و غیرمستقیم محسوب می شود؛ این امر دال بر توانایی و انس و الفت شاعر با قرآن کریم است و چنین اقتباسی را باید اقتباس خلاق نامید. بررسی مضامین پرده خوانی دوره قاجاری نیز حاکی از امتداد کاربست مفاهیم قرآنی در این هنر است.اهداف پژوهش: بررسی مفاهیم قرآنی در مقتل های نسخه خطی صحیفه قاصریه.بررسی مقتل های نسخه خطی صحیفه قاصریه بر پرده خوانی قاجاری.سوالات پژوهش:مفاهیم قرآنی در مقتل های نسخه خطی صحیفه قاصریه چه جایگاهی داشته است؟مضامین قرآنی و مقتل های صحیفه قاصریه چه بازتابی بر پرده خوانی قاجاری داشته است؟

مفاهیم قرآنی, مقتل, صحیفه قاصریه, پرده خوانی قاجاری