محمدرضا قامتی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم قضایی تهران

اختلالات روانی در کاهش و تقلیل مجازات مسئولیتهای کیفری تاثیر بسزایی دارد. اثرات اختلالات روانی بر رفتار افراد را باید از مسئولیتهای ناشی از ارتکاب بزه به دلیل استیلای هیجان بر فرد جدا کرد. طبیعی است که هیجان بر نحوه تنظیم الگوی رفتار ارتباطی فرد تاثیر میگذارد و در بسیاری از واقع وی را در حالت غیر عادی قرار داده و او را وادار به ارتکاب جرم و بزه مینماید. در مورد مواردی که بر رفتار انسان تاثیر میگذارد و منجر به ارتکاب جرم میشود دو دیدگاه در میان اندیشمندان و فقها وجود دارد: یکی این که هیجان به عنوان یکی از موانع تحقق مسئولیت به بیانی از علل رافع مسئولیت به حساب می آورند. و دیدگاه دیگری اینکه قائل به عدم رفع مسئولیت ناشی از ارتکاب جرم و بزه میشود. از نمونههای بارز اختلالات روانی که موجب رافع مسئولیت می شود و در منابع فقهی معتبر ذکر شده است جنون می باشد. گر چه جنون از علل تام رافع مسئولیت جزایی است اما مجنون در قبال جرم انجام گرفته از نظر جبران خسارت مسئولیت دارد به عبارتی مسئولیت مدنی مجنون ساقط نمی شود

کیفری، مدنی، اختلالات روانی، جرم.جنون.