علی اخوان - دانشجوی دکتری مطالعات روسیه، دانشگاه تهران
زهرا محمدی - دانشیار دانشکده زبان ها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران

اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین نوع جدید ویروسی از خانواده ی کرونا شناسایی شد و جامعه ی جهانی را نسبت به این موضوع نگران ساخت. کمی بعد، سازمان جهانی بهداشت، نام این بیماری را کووید-۱۹ نهاد و آن را در دسته ی پاندمی طبقه بندی کرد. این دسته بندی نگرانی مردم جهان را برانگیخت. روز ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۰ یعنی ۳۱ روز پس از شناسایی ویروس کرونا در ووهان چین، در روسیه دو مورد ابتلاء به ویروس کرونا ثبت شد. همین موضوع شروعی برای آغاز تغییر سبک زندگی در روسیه بود. برای مقابله با گسترش این ویروس در این کشور، دولتمردان روسیه محدودیت های زیادی را وضع کردند که هر یک به نوعی جنبه های زیادی از زندگی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار می داد. یکی از حوزه هایی که تحولات زیادی را پس از شیوع کرونا در روسیه تجربه کرد حوزه ی فرهنگ بودمطالعه ی تحولات فرهنگی در کشور روسیه از این حیث اهمیت دارد که در شرایط بحرانی، پاسخگویی به نیاز فرهنگی و مدیریت این بخش اهمیت زیادی می یابد. از سوی دیگر، تحولات در این حوزه می تواند تاثیرات مدید و حتی ماندگاری داشته باشد و آینده ی کشور را تحت تاثیر قرار دهد. در این تحقیق به این پرسش پاسخ خواهیم داد که در شرایط پاندمی کرونا در کشور روسیه کدام بخش های فرهنگی دچار تحول شدند و این بخش ها چه تغییراتی را تجربه نمودند؟ در پاسخ به این پرسش با روش تحقیق کیفی با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با رجوع به اسناد و منابع کتابخانه ای علی الخصوص منابع دست اول به زبان روسی برای حصول نگاه از درون جامعه ی علمی روسیه، به برشماری مهم ترین بخش های فرهنگی تحول یافته در این کشور و بررسی چیستی و چگونگی این تحولات خواهیم پرداخت. این فرض وجود دارد که مهم ترین بخش های فرهنگی تحول یافته در بحران کرونا، هنر، آموزش، گردشگری، مذهب و ورزش هستند. آسیب ها و تحولات برآمده از شیوع ویروس کرونا، این بخش ها را دچار شوک برون زای فرهنگی کرد. این شوک برون زای فرهنگی تغییراتی را در همه ی جنبه های زندگی فردی و اجتماعی پدید آورد.

فرهنگ، ویروس کرونا، فدراسیون روسیه، شوک برون زای فرهنگی، پاندمی