کارکرد و جایگاه ندیم در دربار پادشاهان ایران با تکیه بر قابوس نامه

در سنت پادشاهان و امرا و حکما، هم نشینی و هم صحبتی که از آن با عنوان ندیمی یاد می شد، مرسوم بود که در کتاب های بسیاری از جمله کتاب های تاریخی و آداب الملوک ها به وفور به کار رفته است. یکی از این آثار که به این امر پرداخته است، کتاب قابوس نامه است؛ چون صاحب اثر خود امیر و امیرزاده ایرانی از آل زیار و مدتی هم ندیم سلطان مسعود غزنوی بوده است؛ جایگاه و کارکرد ندیمی را به خوبی دانسته و یک باب را در اثر خویش به آن اختصاص داده است و به زیبایی جایگاه و خصلت های ندیم را توصیف نموده است. سوال این است که جایگاه ندیم و خصلت های او چه نقشی در دربار پادشاهان و امرا داشته است؟ بر اساس یافته های این پژوهش که به شیوه توصیفی تحلیلی و منابع کتابخانه ای به نگارش درآمده، ندیم به عنوان فردی که ملازم و همراه همیشگی و مشاور پادشاه و حاکم بوده، با داشتن خصائلی مانند عقل و تدبیر، مهارت در نویسندگی و دبیری، آگاهی در شعر ملاهی، جدیت و هزل، خداشناسی و آشنایی با قرآن و شریعت و غیره نقش ویژه و بالایی در کارآمدی و اقتدار پادشاه و حاکم داشته است.

Keywords:

ندیم , قابوس نامه , پادشاه.