امین خزایی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علیرضا میرواقفی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
وثیقه السادات میرباقری - گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
مهرناز هیبتیان - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
حامد غفاری فارسانی - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

سم ارگانوفسفره دیازینون با تاثیر روی موجودات غیر هدفی نظیر ماهیان باعث تغییر شاخص ­های خونی آن­ ها می­ شود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ویتامین B۶ (پیریدوکسین) بر شاخص­ های خون ­شناسی ماهی قزل­ آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در مواجهه با سم دیازینون بود. ۱۲۰ قطعه ماهی با میانگین وزنی ۰/۲۴±۷۵/۳۱ گرم با جیره غذایی پایه به­ مدت ۲ هفته و سپس با جیره حاوی B۶ در ۲ تیمار ۵ و ۱۰ میلی­ گرم B۶ به ازای هر کیلوگرم غذا) و یک تیمار شاهد (با جیره غذایی تجاری) طی ۳ هفته تغذیه شدند. تیمارهای ویتامین B۶ با غلظت ۰/۱۲ میلی­ گرم در لیتر دیازینون به مدت ۱۰ روز مواجه شدند. سنجش شاخص خون ­شناسی در پایان روزهای ۱، ۵ و ۱۰ انجام شد. کم ترین RBC و MCH در تیمار ۵ میلی­ گرم B۶-دیازینون در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده شد (۰/۰۵>p). اثر زمان بر کاهش RBC در تمام روزها معنی ­دار بود (۰/۰۵>p). شاخص ­های RBC، HB، HCT، MCH و MCV و درصد لنفوسیت در روز دهم میزان بیش تری را در مقایسه با روز پنجم نشان داد (۰/۰۵>p). روز پنجم بیش ترین WBC را نسبت به روز یکم نشان داد (۰/۰۵>p). در نتیجه ویتامین B۶ در سطح ۱۰ میلی­ گرم توانست از تاثیرات منفی دیازینون بر ماهی جلوگیری کند و بهبود شاخص خون ­شناسی به­ ویژه گلبول­ های قرمز، لوکوسیت و لنفوسیت تیمارهای مواجه شده با سم را با افزایش زمان طی روز دهم نشان دهد.

اثر محافظتی, آفت کش, مکمل ویتامینی, هماتولوژی