مهدیه علی یزدی - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران
پروین صادقی - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران
گیلان عطاران فریمان - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران

سیستم دفاع آنتی ‎اکسیدانی بدن به عنوان خنثی کننده اثر گونه ‎های اکسیژن فعال (ROS) تولیدشده در شرایط نامساعد، عمل می‎کند. هدف از این تحقیق بررسی میزان تجمع زیستی فلزات سنگین در رسوب و بافت نرم صدف اویستر صخره ای (Saccostrea cucullata) و اندازه گیری سطوح آنزیم های کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز به عنوان نشانگر زیستی آلاینده فلزات سنگین در سواحل دریای عمان بود. ۱۸۰ عدد اویستر صخره ای و ۱۸ نمونه رسوب از ۶ ایستگاه در سواحل دریای عمان جمع‎آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. طول کل و وزن نمونه ها اندازه گیری و بافت نرم صدف جداسازی شد. غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی و سطح آنزیم ها باکیت سنجش آنزیمی اندازه گیری شد. میانگین غلظت فلزات کادمیوم، نیکل و سرب در بافت نرم اویستر صخره‎ای به ترتیب ۴/۰۴±۱۴/۹، ۱/۶۲±۳/۹ و ۲/۰۱±۶/۷۵ و در رسوب به ترتیب ۰/۸۱±۲/۶۳، ۲/۸±۱۹/۸ و ۷/۷۷±۲۲/۲۹۵ میکروگرم بر گرم وزن خشک بود. میانگین سطوح کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز به ترتیب ۴/۸۸±۱۱/۴۴ و ۷/۹۴±۲۲/۰۷ نانومول بر دقیقه بر میلی‎گرم‎ پروتئین ثبت شد. الگوی تجمع فلزات سنگین در بافت نرم و رسوب به ترتیب به صورت Cd>Pb>Ni  و Pb>Ni >Cd بود. بررسی ارتباط سطوح آنزیم ها و غلظت فلزات نشان داد که افزایش تجمع زیستی فلزات سنگین سبب افزایش سطح آنزیم ها می شود. به طوری که در ایستگاه رمین سطوح آنزیم ها بیش ترین میزان را نشان داد. غلظت فلزات سنگین در رسوب بسیار بالاتر از بافت نرم اویستر صخره ای بود. اما، مقایسه غلظت فلزات سنگین در رسوب با کیفیت استانداردهای رسوب نشان داد که میزان فلزات مورد بررسی در رسوبات منطقه مورد مطالعه تهدیدی برای موجودات این منطقه ندارند.

آلودگی, کاتالاز, سوپراکسیددیسموتاز, دوکفه ای, دریای عمان