اسماعیل گنجی جامه شوران - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
کاوه جعفری خورشیدی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
جواد بیات کوهسار - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

این پژوهش به ­منظور بررسی تاثیر افزودنی آنزیم و باکتری ­های مولد اسید لاکتیک بر قابلیت هضم، تولید متان و جمعیت پروتوزوآ سیلاژ مخلوط تفاله گوجه فرنگی و ضایعات کدو آجیلی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱) مخلوط تفاله گوجه فرنگی و بقایای کدو آجیلی به نسبت ۱: ۱ (به عنوان شاهد)، ۲) شاهد+آنزیم، ۳) شاهد+افزودنی باکتریایی تولید شده در آزمایشگاه و ۴) شاهد+آنزیم+افرودنی باکتریایی، بودند. تیمارهای آزمایشی در سه تکرار در کیسه ­های نایلونی به وزن ۳ کیلوگرم به ­صورت دستی فشرده و به­ مدت ۹۰ روز سیلو شدند. قابلیت هضم تیمارهای مختلف براساس روش کشت بسته، شمارش جمعیت پروتوزوآ از محلول MFS (متیل گرین، فرمالین، سیلین) و هم چنین جهت برآورد تولید گاز متان از روش آزمون تولید متان استفاده شد. نتایج نشان داد. عامل تفکیک بین تیمارهای آزمایشی متفاوت بود (۰/۰۳۵>P) که بیش ترین عامل تفکیک مربوط به تیمار افزودنی آنزیم بود. در تولید توده میکروبی و بازده تولید گاز بین تیمارها اختلاف آماری معنی ­داری وجود نداشت (۰/۰۵P).از نظر جمعیت پروتوزوآ بین تیمارهای آزمایشی جمعیت کل و هالوتریش ­ها اختلاف آماری معنی­ دار بود (۰/۰۵>P). ولی در جمعیت آنتودینیوم، دیپلودینیوم، افریواسکولکس،اختلاف آماری معنی­ دار نبود (۰/۰۵P). ولی از نظر متان اختلاف آماری معنی­ دار نبود (۰/۰۵

سیلاژ تفاله گوجه فرنگی, سیلاژ بقایای کدو آجیلی, آنزیم, باکتری های مولد اسیدلاکتیک, تخمیر