فاطمه شهبازی - گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
محمدکریم معتمد - گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
محمدرضا خالدیان - گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
علی قدمی فیروز آبادی - مرکز تحقیقات کشاورزی همدان.

پژوهش حاضر به مطالعه اراضی مناسب گندم کاری در شهرستان نهاوند که قابلیت اجرای سامانه های تحت فشار آبیاری را دارد، انجام گرفت. پرسشنامه ابزار اصلی جمع-آوری اطلاعات مورد نیاز این پژوهش بوده است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه این پژوهش مقدار ۶۵/۰ به دست آمد که نشان از پایایی قابل قبول آن دارد. جامعه ی آماری کشاورزان مالک اراضی گندم روستاهای استان همدان است که به صورت نمونه گیری تصادفی، از بین نه شهرستان استان همدان، شهرستان نهاوند و از بین روستاهای آن، سی روستا انتخاب شدند. از بین کشاورزان گندم کار این روستاها، کشاورزانی که از سامانه آبیاری تحت فشار در آبیاری گندم زارهای خود بهره می بردند، حجم نمونه، ۳۷۹ نفر با استفاده از روش کوکران تعیین شد. کشاورزان منتخب نیز به طور تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش در مرحله ی اول بررسی مطالعه کتابخانه ای با رجوع به اسناد و مدارک موجود در ادارات مربوطه، مقالات انتشار یافته و بررسی یافته های علمی مربوطه انجام گرفت، در مرحله دوم آزمون فرضیه ها و یک روش انتخاب سامانه آبیاری تحت فشار مناسب با در نظر گرفتن معیارهای فیزیکی، اقتصادی-اجتماعی و محیطی ارائه شد. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش مشخص کرد که از دیدگاه پاسخ گویان هزینه نهاده های مصرفی در ایجاد و به کارگیری نوع سامانه آبیاری تحت فشار و وضعیت اقتصادی کشاورزان گندم کار، وضعیت اقلیمی (وضعیت آب و هوا، توپوگرافی زمین، خاک، مقدار و کیفیت آب در منطقه مورد مطالعه) و بررسی ویژگی های فردی و حرفه ای (سن، سطح تحصیلات، مالکیت زمین، مقدار زمین زیر کشت گندم آبی و درآمد سالیانه) در انتخاب سامانه آبیاری تحت فشار در سطح احتمال ۱% معنی دار و مثبت است. در بخش دوم مطالعه مشخص شد که بیشترین امتیاز توسط سامانه آبیاری بارانی-ثابت و سامانه آبیاری بارانی با قبلیت جابه جایی کسب شد.

سامانه آبیاری بارانی, مدیریت منابع آب, ویژگی های فردی و حرفه ای