کژال یوسفی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
رشید جامعی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
رضا درویش زاده - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

در این مطالعه تاثیرات نانوذرات کیتوزان در دو سطح ۲/۰ و ۴/۰ گرم بر لیتر در شرایط تنش شوری (در دو سطح ۷۵ و ۱۵۰ میلی مولار) بر شاخص های بیوشیمیایی و فیزیولوژی گیاه بامیه (Abelmoschus esculentus L.) مطالعه شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تاثیر نانوذرات کیتوزان بر وزن تر و خشک، طول بخش هوایی و ریشه، محتوای مالون دی آلدئید، قندمحلول ، نشاسته، فنل کل و درصد مهار DPPH در بخش هوایی و ریشه، کلروفیل ها، کاروتنوئید، فلاونوئید و آنتوسیانین در بخش هوایی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که در شوری ۱۵۰ میلی مولار در بخش هوایی و ریشه به ترتیب وزن تر ۴۶/۱ و ۳۱/۱، وزن خشک ۵/۱ و ۴/۱ و طول ۲۷/۱ و ۵۲/۱ برابر بیشترین کاهش را نسبت به شاهد نشان دادند. همچنین، کلروفیل a ۸/۱، کلروفیل b ۲/۱ و کاروتنوئید ۶/۱ برابر در بخش هوایی، نشاسته ۸/۱ و ۶/۳، و درصد مهار IC۵۰ ۶۱/۱و ۴/۴ برابر در بخش هوایی و ریشه در شوری ۱۵۰میلی مولار بیشترین کاهش را نسبت به شاهد نشان دادند. تیمار با نانوذره ۲/۰ و۴/۰گرم بر لیتر به ترتیب باعث افزایش کلروفیل a ۳۸/۱ و۳۹/۱، کلروفیل b ۱۹/۱ و ۱۸/۱ و کاروتنوئید ۳/۱ و ۴/۱ برابر در برگ، و فلاونوئید ۵/۱ و ۷/۱ وآنتوسیانین ۳/۱ و ۵/۱ برابردر بخش هوایی و موجب افزایش قند محلول ۶/۱ و ۸/۱ برابر در بخش هوایی، ۶/۱ و ۵/۱ برابر در ریشه، فنل کل ۱۱/۱ و ۱۶/۱ برابر در بخش هوایی، ۱۹/۱ و۳/۱ برابر در ریشه، وکاهش محتوای مالون دی آلدئید ۸/۱ و ۶/۱ برابری در بخش هوایی، ۷/۱ و ۸/۲ برابر در ریشه، نشاسته ۴۳/۱ و ۳۸/۱ برابر در بخش هوایی، ۴/۲ و ۹/۱ برابر در ریشه و درصد مهار IC۵۰ ۱۳/۱ و ۳۲/۱ برابر در بخش هوایی، ۱۴/۱ و ۷۵/۱ برابر در ریشه شد. نانوذرات کیتوزان در دو سطح ۲/۰ و ۴/۰ گرم برلیتر باعث بهبود تاثیرات منفی شوری شد و به طورکلی نانوذره کیتوزان در غلظت ۴/۰ گرم بر لیتر عملکرد بهتری را در بهبود هر دو سطح شوری نشان داد.

رنگیزه های فتوسنتزی, شاخص های رشد, فعالیت پاداکسندگی, قند, مالون دی آلدئید